Witam Cieplutko !!!!!!!! 
Ostatnio opowiadałam o „tajemniczym” rezerwacie przyrody „Góra Chełm”, a dzisiaj (tak jak obiecałam kończąc poprzedni wpis) opowiem o miejscu, które najkrócej można by scharakteryzować jako „oazę ciszy, spokoju i piękna natury” – opowiem Wam o źródłach rzeki Centurii
W pobliżu wsi Hutki-Kanki (gmina Ogrodzieniec, powiat zawierciański, województwo śląskie) w lasach u podnóża Góry Chełm, biją źródła rzeki Centurii. Źródła te w Kronice Jana Długosza były uważane za jedne ze źródeł Białej Przemszy.
Źródła rzeki położone są na wysokości 345 m n.p.m., w dolinie porośniętej lasem sosnowym. Woda źródlana w ilości 20-70 l/s wypływa z grubej warstwy piasków. Nisza źródliskowa jest płaska i otoczona wysokimi, stromymi, piaszczystymi zboczami. Zespół źródeł rzeki jest uznany za pomnik przyrody nieożywionej na mocy rozporządzenia wojewody śląskiego z 3 czerwca 2004 roku (t.j. Dz. Urz. Woj. Śl. nr 50 z 2004 r., poz. 1580) w celu ochrony cennego przyrodniczo zespołu źródeł rzeki Centurii. Powierzchnia objęta ochroną wynosi 1,23 ha i znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd.
Wypływ położony jest na wysokości około 345 m n.p.m., w strefie progu górnojurajskiego (kuesty), w dnie głębokiej na około 20 m dolinie, wciętej w płaską wierzchowinę porośniętą borem sosnowym. Woda źródlana w ilości 20-70 l/s wypływa z grubej warstwy piasków. Piaszczyste tereny, z których wypływa Centuria oraz wykształcony jej górny odcinek są efektem zasypania obniżeń u podnóża wapiennej kuesty w plejstocenie. Cała nisza źródliskowa jest płaska, otoczona wysokimi, stromymi, piaszczystymi zboczami. Woda ze źródeł odpływa meandrującą strugą przez podmokłe dno doliny w kierunku południowym. Centuria jest prawobrzeżnym dopływem Białej Przemszy (dorzecze Wisły).
Źródła Centurii stanowią unikatowy zespół zachowanych w stanie naturalnym wypływów wód podziemnych. Walorem tego obiektu są m.in. właściwości wód zasilających wypływy. Wody podziemne krążące w wapieniach górnej jury, posiadające typowe cechy wód obszarów wapiennych, w strefie kuesty zasilają poziom wodonośny piasków plejstoceńskich, gdzie ulegają dodatkowej filtracji i wypływają w źródłach Centurii.
Głęboko wcięta, podmokła dolina z zespołem źródeł Centurii stanowi doskonałe siedlisko dla zróżnicowanej roślinności wodno-błotnej.
Z pewnością jest to miejsce godne zobaczenia – sama planuję wkrótce odwiedzić je ponownie i żółtym szlakiem „Zamonitu” udać się do Ośrodka rekreacyjnego Krępa (tam jeszcze nie byłam 😉 ). Oczywiście jeśli tylko te plany mi wypalą, to nowe zdjęcia będą 😉
A wracając do tej wyprawy dodam jeszcze, że będąc we wsi Hutki Kanki moją uwagę przykuła również kapliczka domkowa. Zauważyłam ją dojeżdżając do Góry Chełm, gdyż znajduje się ona przy drodze dojazdowej. Podobno została wybudowana w 1861 roku przez właścicieli młyna wodnego – Katarzynę i Jakuba Molów, w celu zapewnienia sobie potrzebnej do zbawienia modlitwy.
Rzeka Centuria nie jest jedyną rzeką mającą swe źródła na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Zupełnie niedaleko w Bzowie swój początek bierze Czarna Przemsza, a w Kromołowie znajdują się źródła Warty.
Na zdjęciu poniżej kapliczka pod wezwaniem św. Jana Nepomucena w Kromołowie, w której znajduje się główne źródło Warty (niedawno tamtędy przejeżdżałam i oczywiście zdjęcie zrobiłam, więc tu przy okazji pokazuję 😉 )
I to już wszystko na dzisiaj Źródła Centurii to z pewnością uroczy zakątek na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej – warto było tam pojechać i poznać to miejsce
POZDRAWIAM i udanych, wakacyjnych wycieczek Wszystkim życzę