Witam serdecznie
Prowadzenie bloga rozpoczynałam od wpisów z Jury Krakowsko-Częstochowskiej i piękną Jurę nadal regularnie odwiedzam, tylko brakuje mi czasu, by każdy wyjazd opisywać. Oprócz Jury memu sercu szczególnie bliskie są też Taterki i dlatego od dłuższego już czasu relacjonuję tu głównie moje tatrzańskie wyjazdy i opowiadam o miejscach, które w trakcie tych wyjazdów zwiedzam. Zanim rozpocznę kolejną foto relację z wakacyjnego, rodzinnego, tatrzańskiego wyjazdu przygotowałam „jurajski wpis”. Opowiem w nim co ciekawego można zobaczyć w Mstowie
Mstów to urocza wieś w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, siedziba gminy Mstów. Położona jest na północnym krańcu Jury Krakowsko-Częstochowskiej, nieco na wschód od Częstochowy i na północ od Olsztyna, przy drodze wojewódzkiej nr 786.
Miejscowość położona jest nad Wartą – trzecią najdłuższą rzeką w Polsce, w rejonie jej przełomu. Obecnie wieś, ale w latach 1278-1870 miała status miasta.
Pierwsza historyczna pisana wzmianka o Mstowie pochodzi z 1193 roku. Miejscowość została wówczas wymieniona (w formie Mstou) w bulli papieża Celestyna III jako własność kanoników regularnych laterańskich na Piasku we Wrocławiu. Istnieją jednak przesłanki, że miejscowość istniała już wcześniej – Jan Długosz zamieścił wzmiankę o Mstowie opisując życie Piotra Włostowica, zmarłego przed tą datą.
10 czerwca 1279 roku, lub w roku 1278, Bolesław Wstydliwy zezwolił na utworzenie w Mstowie miasta na prawie średzkim. Do XVI wieku Mstów był największym miastem w regionie, przewyższającym znaczeniem Częstochowę. Miejscowość kilkukrotnie odwiedzali władcy Polski: Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk, Władysław IV Waza, Jan Kazimierz, Zygmunt August. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org )
Do najważniejszych zabytków należą: układ urbanistyczny z XIII wieku, wraz z prostokątnym rynkiem, cmentarz z kaplicą św. Wojciecha z XVII wieku, kapliczki (m.in. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Nepomucena), budynki mieszkalne wykonane z kamienia wapiennego oraz cmentarz żydowski i cmentarz choleryczny.
I ponownie pomnik Adama Mickiewicza na rynku w Mstowie
Pomnik ten został wystawiony w 1955 roku, w 100-lecie śmierci poety.
Niedaleko rynku, naprzeciw Urzędu Gminy, stoi okazały klasztor Kanoników Regularnych Laterańskich (formalnie położony w sąsiednim Wancerzowie).
Klasztor zakonu Kanoników Regularnych został prawdopodobnie utworzony przez biskupa krakowskiego Iwo Odrowąża w 1218 roku, gdy sprowadził on do Mstowa dwunastu zakonników. Według innej wersji w Mstowie klasztor powstał przed rokiem 1145 z inicjatywy Piotra Włostowica, a biskup Odrowąż jedynie potwierdził wcześniejsze nadania i oddał pod zarząd klasztoru parafię (1220). Początkowo uważano, że pierwszy kościół był drewniany, jednak prace archeologiczne prowadzone od 2010 roku pozwoliły odkryć resztki fundamentów niepasujące do zachowanych fragmentów świątyni gotyckiej, co pozwala założyć, że pierwsza świątynia była kościołem murowanym w stylu romańskim. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org )
W pierwszej połowie XV wieku w miejscu starego kościoła wzniesiono nowy, który w 1441 roku na synodzie w Łęczycy otrzymał rangę kolegiaty, a kilkadziesiąt lat później dostawiono nowe zabudowania klasztorne.
Budynki klasztorne wielokrotnie przebudowywano, m.in. na początku XVII wieku fortyfikacje zastąpiono nowymi, kamienno-ceglanymi, które jednak nie obroniły klasztoru w 1655 roku przed Szwedami, którzy po kilkudniowym oblężeniu spalili miasto i klasztor, mordując połowę ludności. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org )
Klasztor kilka razy nawiedzały pożary, a ponadto zniszczeń dokonały wojska rosyjskie w 1709 i 1768 roku oraz pruskie w 1789 i 1793 roku. Za każdym razem odbudowywano go. W latach 1925-1936 mstowski proboszcz odrestaurował obiekty klasztorne i zrekonstruował mury obronne, przywracając im XVII-wieczną formę. Po II wojnie światowej prowadzono wokół zabudowań klasztornych drobne prace i trzykrotnie odnajdywano w jego pobliżu monety z XIV-XVI wieku, łącznie blisko tysiąc sztuk. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org )
Pierwszy kościół został zbudowany w stylu romańskim, przypuszczalnie w XII wieku. W XV wieku kościół został przebudowany lub zbudowany od podstaw w stylu gotyckim, a w pierwszej połowie XVIII stulecia na jego fundamentach zbudowano nowy, trójnawowy kościół w stylu barokowym z dwiema wieżami, podwyższonymi na przełomie XIX i XX wieku. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org )
Poniżej główne wejście do kościoła
Wyposażenie wnętrza kościoła pochodzi głównie z XVIII wieku i jest późnobarokowe. Znajduje się w nim łącznie jedenaście ołtarzy. Szczególnie wyróżniają się spośród nich późnobarokowy ołtarz główny, wzorowany na jasnogórskim, i dwa boczne, rokokowe. W stylu rokokowym wykonany jest także chór muzyczny. Szczególnym kultem otaczany jest słynący łaskami obraz Matki Boskiej Miłosierdzia, będący siedemnastowieczną kopią obrazu Matki Boskiej Jasnogórskiej, zwany Matką Boską Mstowską. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org )
Zespół klasztorny otoczono w XVII wieku kamiennymi murami z dziesięcioma basztami, kordegardą oraz dwiema bramami. Przed murami utworzono wały ziemne z fosą, które zostały zniwelowane pod koniec XVII wieku.
Obecnie z obwarowań zachował się zrekonstruowany w okresie międzywojennym mur z dziewięcioma basztami.
Na teren kompleksu można dostać się bramą, którą wzniesiono w XVIII wieku w stylu późnobarokowym.
Jak na wyżynny teren przystało w Mstowie i jego najbliższej okolicy znajduje się kilka wzniesień, m.in. Góra Szwajcera (267 m n.p.m.), Góra Wał (293 m n.p.m.), Chrapoń (308 m n.p.m.), Dobra Góra (279 m n.p.m.), Ściegna (281 m n.p.m.).
Na szczególną uwagę zasługuje widoczna już z daleka, zbudowana z wapieni Skała Miłości, zwana też Skałą Miłosną
Dzięki władzom gminy i pozyskanym środkom z Unii Europejskiej zagospodarowano otoczenie skały i Góry Szwajcera przekształcając je w teren rekreacyjny. Wykonano szlaki spacerowe, altany, schody, ławki, podesty widokowe, tablice informacyjne, miejsce do palenia ognisk i grillowania.
Z przyjemnością przespacerowałam się po tym pięknym terenie
Ze Skałą Miłosną związana jest legenda. U jego podnóża wypływa źródło, któremu przypisywano moc uzdrawiania. Pewnego razu ciężko chora kobieta wysłała córkę, aby ta przyniosła jej trochę owej cudownej wody. Ta jednak długo nie wracała. W końcu zdenerwowana matka wybrała się do źródła sama. Przy źródle znalazła córkę w ramionach kochanka. W przypływie emocji rzuciła klątwę, która obydwoje kochanków zamieniła w stojącą do dziś obok źródła Skałę Miłosną
Pod względem geograficznym skała znajduje się na Wyżynie Częstochowskie. Bywa określana jako najbardziej wysunięty na północ ostaniec Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Od 2004 roku Skała Miłości podlega ochronie jako pomnik przyrody.
Skała Miłości jest udostępniona do wspinaczki skalnej. Ma wysokość 12-15 m, ściany pionowe i połogie z filarem. Na ścianie zachodniej i południowo-zachodniej jest 6 dróg wspinaczkowych o trudności V do VI.3+ w skali Kurtyki. Wszystkie posiadają asekurację (5-8 ringów i stanowiska zjazdowe).
I ujęcie z Góry Szwajcera na którym widać zarówno Skałę Miłości jak i klasztor Kanoników Regularnych
Niedaleko Skały Miłości, w dolinie Warty, znajduje się zbiornik wodny Tasarki
Ten niewielki, sztuczny zbiornik zasilany jest wodą ze źródeł.
Zbiornik Tasarki otoczony jest piaszczystą plażą. Znajduje się tu drewniane molo i kamienne altanki. To świetne miejsce do spacerowania, a latem do kąpania i opalania
Zbiornik jest częścią terenów rekreacyjnych położonych wzdłuż Warty, obejmujących również Skałę Miłości. Powierzchnia całego terenu wynosi około 5 ha. Do użytku został oddany w 2011 roku.
Z przyjemnością obeszłam wkoło to lazurowe oczko i kamienną ścieżką wzdłuż Warty, obok Skały Miłości, powróciłam w okolice Urzędu Gminy.
I jeszcze informacja dla miłośników spływów kajakowych: Otóż spływy rozpoczynają się przy kamiennej Bramie Mirowskiej, ich trasa biegnie przez Jaskrów do Mstowa nad Zalew Tasarki, gdzie zwykle kończy się. Bardziej doświadczeni podążają dalej meandrującą rzeką przez Rajsko do Skrzydłowa.
Zwiedzanie Mstowa zakończyłam na Górze Ściegna, gdzie znajduje się ciekawy zespół stodół drewnianych i murowanych z XIX i początku XX wieku.
Nie używane już stodoły stoją między uliczkami wyłożonymi kamieniami.
Obecnie wszystkie budynki znajdują się w ruinie, a większość z nich nie ma dachów.
Ze wzgórza Ściegna (281 m n.p.m.), ponad zespołem stodół, widać cały Mstów, Wancerzów z klasztorem, a nawet wieżę Jasnej Góry
Mstów znajduje się w granicach Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd. To ważny węzeł szlaków turystycznych. Przez miejscowość przebiegają szlaki turystyczne: Szlak Jury Wieluńskiej, Szlak Warowni Jurajskich im. Andrzeja Stróżeckiego (szlak ten ma tutaj swój początek) i rowerowy Jurajski Szlak Zygmunta Krasińskiego.
Niewielka wieś, a taka kumulacja atrakcji turystycznych Na pewno warto odwiedzić i zwiedzić Mstów Mnie wizyta tam zachwyciła i ucieszyła, bo miejscowość ta już od dawna była na mojej liście „turystycznych celów”
POZDRAWIAM SERDECZNIE
i życzę by nadchodząca jesień sprzyjała plenerowej aktywności