Nasze pierwsze spotkanie z Małą Fatrą wypadło tak pozytywnie, że następnego dnia znowu tam pojechaliśmy, ale tym razem, by dla odmiany wędrować już granią i widoki podziwiać ze szczytów

Wędrówkę rozpoczęliśmy w Starej Dolinie (samochód pozostawiając na parkingu niedaleko Chata Vratna) i szlakiem zielonym udaliśmy się do sedlo za Kraviarskym (ok. 1,15 h).
Początkowe podejście (cały czas lasem, w górę) zmęczyło nas, ale gdy po wyjściu z lasu naszym oczom ukazał się wspaniały widoki, poczuliśmy się usatysfakcjonowani

Na kolejnym zdjęciu doskonale widoczny Wielki i Mały Rozsutec – charakterystyczne szczyty Małej Fatry

Pierwszy dłuższy odpoczynek zrobiliśmy sobie na sedlo za Kraviarskym, a następnie szklakiem niebieskim poszliśmy do Chrapaky (O,30 h). Kolejne 15 minut szlakiem żółtym i jesteśmy na sedlo Bublen. Najgorsze podejście za nami i teraz już mniej męcząc się i zarazem mając piękne widoki z każdej strony zdobywamy Pakelnik (1609 m n.p.m.)

Pekelnik ma długi i płaski wierzchołek o równoleżnikowym przebiegu. Stoki południowe opadają do doliny potoku Studenec, północne do Doliny za Kraviarskym.
Pekelnik jest bezleśny, trawiasty. Wskutek wielowiekowego pasterstwa naturalna granica piętra halnego została tutaj sztucznie obniżona. Dzięki temu z całej grani rozciaga się szeroka panorama widokowa. Granią Pekelnika prowadzi czerwony szlak turystyczny.

Swoją budową geologiczną Mała Fatra bardzo przypomina Tatry Zachodnie. Jest również zbudowana ze skał granitowych nakrytych czapą skał wapienno-dolomitowych. Na większości obszary Fatry Luczańskiej odsłaniają się skały granitowe tworzące trzon gór. Obok granodiorytów i granitów występują tutaj także metamorficzne łupki, fyllity oraz piaskowce arkozowe, i tylko na obrzeżach (od Medzihorskiego potoku po Domaszyński Przełom) granity przykryte są wapieniami. W Fatrze Krywańskiej natomiast większość szczytów przykryta jest czapą skał wapiennych. Na północnej stronie do wapieni przylega także strefa marglistych łupków z okresu dolnej kredy. W łupkach tych wyżłobiona jest cała Vrátna dolina i przełęcz Medziholie (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

„…Góry trzeba ukochać, później idziemy w nie jakby oczyszczeni z trosk i problemów, hartujemy zdrowie zmaganiami fizycznymi, a silną wolą często pokonujemy samych siebie. Jeżeli kochamy góry, to wszystko w nich jest piękniejsze, miłość i przyjaźń, sami jesteśmy lepsi. Dlatego idziemy w góry młodzi i starzy i rodzice z zupełnie małymi dziećmi.”

Poniżej widać, jak dzielnie szliśmy dalej czerwonym szlakiem w tle za nami Wielki Krywań (słow. Veľký Kriváň, 1709 m n.p.m.) – najwyższy szczyt Małej Fatry

Widoki z grani zachwycają
Na zdjęciu poniżej po lewej widać Kraviarske, w tle Baraniarky, a w dole wije się wstęgą – Dolina Vratna 

Na kolejnym zdjęciu jeden z najwyższych i niewątpliwie najbardziej charakterystyczny szczyt w tzw. Krywańskiej części Małej Fatry – Wielki Rozsutec (słow. Veľký Rozsutec, 1610 m n.p.m) oraz jego mniejszy brat – Mały Rozsutec (słow. Malý Rozsutec, 1343 m n.p.m.) Imponująco wyglądają „bracia”, prawda? 😉

Bardzo chciałabym kiedyś wejść na te szczyty i móc podziwiać z nich wspaniałe widoki. Panorama z Wielkiego Rozsutca obejmuje nie tylko bliższe grupy górskie, takie jak Mała Fatra, Wielka Fatra, Góry Choczańskie czy Magura Orawska, lecz sięga aż po Przełęcz Jabłonkowską w Beskidzie Śląskim z jednej strony i po szczyt tatrzańskiego Krywania z drugiej. Rozmarzyłam się… a tymczasem naszym najbliższym celem był Wielki Krywań

Masyw Wielkiego Krywania znajduje się w głównej grani Małej Fatry Krywańskiej.
W grani głównej znajduje się przedwierzchołek Wielkiego Krywania, główny wierzchołek wysunięty jest ok. 200 m na południe od głównej grani. Prowadzi na niego krótka ścieżka będąca odgałęzieniem czerwonego szlaku grzbietowego.
Trzon Wielkiego Krywania zbudowany jest ze skał krystalicznych (granity), ale przykryty jest czapą wapieni i dolomitów serii wierchowej. Wierzchołek jest skalisto-trawiasty, w zboczach występują gołoborza i żleby. Występuje tutaj naturalne piętro halne (sztucznie obniżone przez wypas) i piętro kosodrzewiny, regiel górny i regiel dolny. Północno-wschodnie stoki Wielkiego Krywania to obszar ochrony ścisłej o nazwie rezerwat przyrody Chleb.

Na kolejnym zdjęciu – ja ze starszym synem u podnóża szczytu Wielki Krywań

Wielki Krywań wznosi się nad kilkoma dolinami; od południowej strony jest to Snilovská dolina i dolina potoku Studenec, od północnej Dolina za Kraviarskym i Stará dolina.
Szczyt jest doskonałym punktem widokowym. Panorama widokowa z niego obejmuje niemal całe pasmo Małej Fatry, jedynie szczyt Suchý jest zasłonięty przez Mały Krywań. Widoczna jest także Kysucká vrchovina, szczyty Beskidu Żywieckiego (Wielka Racza i Babia Góra), Wielki Chocz, Tatry, Niżne Tatry i Wielka Fatra.

Szczyt zdobyty!!!  Można więc zdjąć plecaki i odpocząć 😉

By nikt już nie miał wątpliwości wyjaśnię teraz (mogące wprowadzić w błąd) nazewnictwo
Otóż my (przypominam) dotarliśmy do Wielkiego Krywania (słow. Veľký Kriváň, 1709 m n.p.m.) – najwyższego szczytu pasma górskiego Mała Fatra w Centralnych Karpatach Zachodnich na Słowacji, ale jest też na Słowacji drugi Krywań (słow. Kriváň) – wyniosły (2494 m n.p.m.). To szczyt w południowo-zachodniej części Tatr Wysokich, o charakterystycznym, zakrzywionym wierzchołku, od którego wziął swoją nazwę (nadal spotykana jest wśród starszych górali wymowa „Krzywań”). Góra ta ma dla Słowaków specjalne znaczenie, jest uznawana przez nich za symbol narodowy. Na jej szczyt organizowane są już od połowy XIX w. pielgrzymki.

I ponownie jestem na szczycie Wielkiego Krywania Fatrzańskiego – tym razem jednak w towarzystwie mojego męża 😉

Miło odpoczywało się na wysokości podziwiając wspaniałe widoki, jednak komu w drogę temu czas Teraz znajdujący się na wschód od Wielkiego Krywania – Chleb zapraszał nas. Jednak po dotarciu do Przełęczy Snilowskiej (Snilovské sedlo) zdecydowaliśmy się najpierw (szlakiem zielonym) podejść do schroniska o nazwie Chata pod Chlebom, a na Chleb wejść dopiero później

Na zdjęciu Chata pod Chlebom, a w tle za nią Wielki Krywań

Chata pod Chlebom znajduje się na wysokości 1423 m n.p.m., na południowym grzbiecie szczytu Chleb. Jest to najwyżej położone schronisko górskie w Małej Fatrze. Jest ono dogodnym punktem wypadowym na szczyty głównego grzbietu Małej Fatry i do Wodospadu Szutowskiego. Łatwy dostęp do schroniska zapewnia kolejka gondolowa Vrátna – Chleb (od chaty Vrátna) na Snilovské sedlo. Nieopodal schroniska znajduje się wyciąg narciarski.
Pierwsza wzmianka o Chacie pod Chlebem pochodzi z czasów Pierwszej Republiki Słowackiej. Schronisko zostało spalone w 1945 roku przez uciekające niemieckie wojska. Zostało odbudowane, lecz spłonęło ponownie w 1982 roku. Dzisiejszy budynek powstał po tamtym pożarze przez przebudowę i rozbudowę dawniejszych zabudowań gospodarczych. Ślady fundamentów dawnego schroniska są widoczne do dziś tuż obok.
Schronisko ma bufet oraz trzy pokoje noclegowe, których nazwy pochodzą od nazw szczytów widocznych z ich okien: Magura, Krywań i Chleb. Oferuje 23 miejsca noclegowe na trzypiętrowych łóżkach. Przed schroniskiem znajdują się stoły i ławki

Poniżej Chleb fotografowany spod Chaty pod Chlebom

Po odpoczynku przy schronisku szlakiem żółtym dotarliśmy do Sedlo za Hromovým. I tam, na wysokości, spotkała nas niemiła niespodzianka – załamanie pogody Rozpadało się strasznie, wiatr szalał … i w takich warunkach zdobyliśmy Chleb – trzeci co do wysokości szczyt Małej Fatry.

Zachodni grzbiet Chleba łagodnie opada ku siodłu Przełęczy Snilowskiej, północno-wschodni-– równie łagodnie obniża się na Hromové (1636 m).

Na zdjęciu Hromové, w tle oczywiście Wielki Rozsutec 😉

Całe północne a także górna część południowych zboczy Chleba to obszar ochrony ścisłej – rezerwat przyrody Chleb. My zrobiliśmy tego dnia ambitną trasę i Chleb nie był jedynym zdobytym szczytem, ale dzięki kolejce gondolowej Vrátna – Chleb można szybciej i mniej męcząc się na niego wejść

Do bufetu znajdującego się przy górnej stacji kolejki nie weszliśmy z powodu zbyt brudnych butów Na szczęście padać przestało i chwilę mogliśmy odpocząć przed budynkiem. Ostrożnie, bo po deszczu było bardzo ślisko, zielonym szlakiem turystycznym biegnącym wzdłuż trasy kolejki zeszliśmy do górnej części Vrátnej doliny. Tam znajduje się dolna stacja kolejki i Chata Vratna

Mimo załamania pogody, które spotkało nas na szczycie Chleba i tak mieliśmy sporo szczęścia i udało nam się bezpiecznie przejść cały szlak… a 4 dni później, 21 lipca po silnej burzy Dolinę Vratną nawiedziła gwałtowna powódź. Woda podmyła drogę w kierunku Terchovej i częściowo ją zniszczyła, odcinając dolinę od reszty kraju. Ponad 120 turystów zostało ewakuowanych z górnej stacji kolejki na Snilovské sedlo oraz z Chaty Vratna. Zniszczone też zostały liczne pojazdy, zaparkowane pod schroniskiem. Jeszcze do tej pory trwają prace remontowe, a kolejka jest nieczynna.

Na ostatnim już, zrobionym tego dnia zdjęciu ponownie Chata Vratna

Podsumowując Trasa:
Stara Dolina – sedlo za Kraviarskym – Chrapaky – sedlo Bublen – Pakelnik (1609 m n.p.m.) – Wielki Krywań (1709 m n.p.m.) – Snilovské sedlo – Chata pod Chlebom – Sedlo za Hromovým – Chleb – Snilovské sedlo – Lanovka horna stanica – Chata Vratna – Stara Dolina

Mała Fatra oczarowała nas Mam nadzieję, podobnie zresztą jak i moim panowie, że jeszcze kiedyś powrócę w te góry i będzie mi dane wędrować dalej fatrzańskimi szlakami

POZDRAWIAM SERDECZNIE a ponieważ Piękna Polska Złota Jesień przybyła,
zachęcam do korzystania z niej i spacerowania