Ostatni dzień naszego wakacyjnego wyjazdu i chyba nagroda za poprzednie kapryśne pogodowo dni – cudowna, wspaniała, słoneczna aura – hura !!!!!!!!!!!! Pakujemy się więc wcześnie rano, zwalniamy pokój, samochód pozostawiany na cały dzień na parkingu pod Nosalem, busem podjeżdżamy do Kuźnic i już jesteśmy na szlaku

Radość na naszych buziach było widać, prawda? 😉

Trasa zaplanowana, a jej pierwszym celem jest Hala Gąsienicowa. W tłumie wakacyjnych turystów, co kawałek przystając na krótki odpoczynek, bądź łyk wody, idziemy dzielnie w górę szlakiem żółtym – Doliną Jaworzynką (około 1,5 h) do Przełęczy między Kopami. W tym momencie szlak żółty kończy się i dalej do Schroniska Murowaniec idzie się szlakiem niebieskim.

Na drugim zdjęciu panorama Tatr Wysokich z Królowych Rówienek

Gdzie na halach szałasy w twardym światłocieniu
Są jak stożki, w niebieskim rzeźbione krzemieniu (…)
gdzie skrawkiem czystej wełny ścieli się szarotka,
Gdzie wśród piargów kozicę lub świstaka spotkasz (…)
Tam myślą się zatrzymaj.
(M. Jasnorzewska-Pawlikowska)

Na Królowych Rówienkach stoją drewniane szopy i szałasy. Są one pamiątką po istniejących tutaj dawniej 15 szopach i szałasach pasterskich. Zostały w 1985 wyremontowane przez Muzeum Tatrzańskie

Hala Gąsienicowa to obecnie w potocznym rozumieniu północna część Doliny Gąsienicowej w Tatrach obejmującej Królowe Rówienki, Stawiańskie Rówienki i otoczenie schroniska „Murowaniec”.
W przeszłości była to hala pasterska będąca jednym z większych ośrodków pasterstwa w Tatrach. Miała powierzchnię 797,45 ha, z czego pastwiska stanowiły tylko 3,8 ha, największą zaś część nieużytki 521,2 ha, reszta to halizny (120 ha), kosodrzewina (105 ha) i las (47,45) ha. Zajmowała cały obszar Doliny Czarnej Gąsienicowej i Doliny Zielonej Gąsienicowej, a nawet górną, zalesioną część Doliny Suchej Wody. Znajdujące się na tarasie Królowe Rówienki należały do dwóch hal; mniejsza południowa część do Hali Gąsienicowej, a większa północna do Hali Królowej. Stały tutaj szałasy i szopy pasterskie.
Nazwa hali pochodzi od góralskiego rodu Gąsieniców z Zakopanego, którzy w XVII w. byli jej właścicielami.
(Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

Na wysokości 1500 m n.p.m., na Hali Gąsienicowej znajduje się Schronisko PTTK „Murowaniec”
Obecnie posiada ono 120 miejsc noclegowych, w pokojach od 2- do 6-osobowych oraz w pokojach wieloosobowych (8-, 10- oraz 12-osobowych).
Uroczyste otwarcie schroniska Murowaniec odbyło się 12 lipca 1925 roku przez prezydenta RP Stanisława Wojciechowskiego.
W roku 1949 powstała tutaj placówka Polskiego Towarzystwa Geograficznego oraz stacja meteorologiczna.
W latach 1950-51 powiększono schronisko Murowaniec dobudowując skrzydło zachodnie i modernizując wnętrze.
W roku 1963 schronisko Murowaniec uległo częściowemu spaleniu, po czym zostało odbudowane, a przy okazji nieznacznie przebudowano wnętrze.

Piękna pogoda, więc woleliśmy posiedzieć przed nim, a tego dnia aż trudno było znaleźć wolne miejsce przy jakimkolwiek stole, tak tłoczno było 😉 W końcu jednak udało się

Schronisko to było miejscem odwiedzin wielu znanych osobistości. Byli tutaj między innymi: Maria Skłodowska-Curie, Sienkiewicz, Paderewski, Żeromski, Orkan, Kasprowicz, Helena Modrzejewska… z przyjemnością dotarliśmy i my 😉

Przy schronisku „Murowaniec” znajduje się bardzo duży węzeł szlaków turystycznych. My po regeneracyjnym odpoczynku zdecydowaliśmy się pójść dalej szlakiem niebieskim nad Czarny Staw Gąsienicowy

Po 30 minutach wędrówki stanęliśmy nad taflą Czarnego Stawu Gąsienicowego

Czarny Staw Gąsienicowy to jezioro polodowcowe z grupy Gąsienicowych Stawów w Tatrach Wysokich. Położone jest na wysokości 1624 m n.p.m. w cyrku lodowcowym i jest czwartym co do głębokości jeziorem tatrzańskim. Nad jego zachodnim brzegiem wznoszą się ściany Kościelca. Czarny Staw jest największym jeziorem Doliny Gąsienicowej i jednym z dwóch położonych w części wschodniej, nazywanej czasem Doliną Czarną Gąsienicową (drugie z nich to Zmarzły Staw Gąsienicowy).

Jezioro ma kształt owalny, woda jest przezroczysta, o zabarwieniu szafirowym. Na jeziorze, w pobliżu jego północno-wschodniego brzegu znajduje się niewielka (310 m²) wysepka porośnięta kosodrzewiną. Powstała ona na dawnym mutonie. Na wysepce tej planowano w 1909 r. zbudowanie mauzoleum Juliusza Słowackiego, ale w wyniku protestów działaczy ochrony przyrody nie doszło do tego. Od północy jezioro zamyka skalny próg, z którego wypływa Czarny Potok Gąsienicowy. Czarny Staw został sztucznie zarybiony w 1881 r. (wpuszczono do niego pstrągi potokowe i źródlane).
Nazwa wywodzi się z ciemnogranatowego, a nawet czarnego odcienia wody, związanego z ocienieniem wód pobliskim szczytem i sinicami (Pleurocapsa polonica) porastającymi głazy znajdujące się na brzegach jeziora. Przezroczystość wody wynosi 12 m.
(Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

Przy północnym brzegu jeziora odchodzi czarny szlak na Mały Kościelec i dalej na przełęcz Karb oraz Kościelec i nim to właśnie postanowiliśmy dalej wędrować… a widoki aż zapierały dech w piersi

Ostatnie już spojrzenie na Czarny Staw Gąsienicowy

Na kolejnym zdjęciu doskonale widać za mną szczyt Kościelca

Po 40 minutach wędrówki szlakiem czarnym stanęliśmy „u wrót Kościelca”, czyli na Przełęczy Karb 😉

Karb oddziela legendarny szczyt, czyli Kościelec od jego nieco mniejszego brata – Małego Kościelca. Widać stąd doskonale Świnicę i Kasprowy Wierch, a także Czerwone Stawki Gąsienicowe

Będąc już na wysokości 1853 m n.p.m., tak blisko szczytu Kościelca mąż – miłośnik ambitnych tras, nie mógł się powstrzymać, by na niego nie wejść. Ponieważ jednak prowadzący na szczyt szlak należy w Tatrach do bardzo trudnych zdecydowaliśmy, że on pójdzie sam, a ja z chłopcami poczekam na niego właśnie na Przełęczy Karb. Oboje lubimy ambitne trasy, ale jednocześnie uważamy, że chodzenie po górach powinno być rozsądne i bezpieczne

Kolejne zdjęcie zrobione na Przełęczy Karb, a na nim ja wraz z moimi synami                   – kto wie, może w przyszłości taternikami 😉

Kościelec (2155 m) znajduje się w Dolinie Gąsienicowej w Tatrach Wysokich, w bocznej Grani Kościelców, która od Zawratowej Turni odbiega w północnym kierunku, dzieląc Dolinę Gąsienicową na Czarną i Zieloną.
Nazwa szczytu wywodzi się prawdopodobnie od kształtu przypominającego dach kościoła. Jego sylwetka w kształcie stromej piramidy to bardzo charakterystyczny element panoramy Doliny Gąsienicowej.
Na szczyt prowadzi czarny szlak turystyczny z przełęczy Karb. Z przełęczy szlak biegnie zakosami blisko lewej krawędzi płytowego stoku o nachyleniu ok. 30° aż do skalnego progu. Jest to trudny szlak, tym bardziej, że nie ma klamer i łańcuchów.

Na zdjęciu widzimy jak mój mąż rusza zdobyć szczyt Kościelca

… i w ekspresowym tempie, po 40 minutach udało mu się tego dokonać

By nie powtarzać trasy z Przełęczy Karb do Doliny Gąsienicowej schodziliśmy łagodnym niebieskim szlakiem między wielkimi kamieniami

Piękna widokowo trasa… mijamy Czerwone Stawki, przepiękny Zielony Staw i Staw Kurtkowiec. W Dolinie Zielonej Gąsienicowej znajduje się aż 19 z 21 stawów Doliny Gąsienicowej. Niektóre z nich to małe, okresowe stawki, które podczas suchego lata całkowicie wysychają.

Woda i skała, dwa jakże odległe od siebie stany skupienia. W górskim krajobrazie zharmonizowane, uzupełniają się w pejzażu piękna…

Dolina Zielona Gąsienicowa ma jedną odnogę – Dolinę Suchą Stawiańską, nazywaną też Kotłem Kasprowym lub Kotłem Gąsienicowym, oraz górne piętra – Świnicką Kotlinkę, Mylną Kotlinkę i Zadnie Koło, położone u podnóża Świnicy.

Pogoda tego dnia wspaniale dopisała… widoki, co mam nadzieję, już udowodniłam – cudne, a moi synowie chętnie mi pozowali, więc na pstrykałam mnóstwo zdjęć 😉

Gdy po raz pierwszy głazów tych tknęły me stopy
I oczy me ujrzały mur pnący się w górze
Aż po nieba wysoko zachmurzone stopy,
zrozumiałem, że świat ten na zawsze mię urzekł.
(K.A. Jaworski)

Prawdziwy raj dla miłośników górskich wędrówek… lubię tam powracać

„Góry to życie, życie to góry.”
(Colette Richard)

… nawet teraz wspominając to miejsce i te widoki czuję, że żyję i oddycham pełną piersią 😉

„Chodzić po górach to zatrudniać nogi
Jako tragarzy i głowy i serca,
Na taką wspólną przygodę do miejsca,
Gdzie może spokój panuje prawdziwy.
Chodzić po górach to widzieć widoki
I słyszeć dźwięki na co dzień nieznane,
Kiedy na wietrze pojękuje sosna,
Gdy turnie echem beczeń pobrzmiewają.
Pod wodospadem, gdy woda się pieni,
Serce tę podróż w sobie zapisuje
Jako zdarzenie naprawdę pamiętne”.
(Robert Graves)

… kolejna pamiątka do rodzinnego albumu

I ponownie jesteśmy w pobliżu Schroniska „Murowaniec”, ale tylko rzucamy na niego okiem i dalej podążamy w kierunku Przełęczy między Kopami

Lodowców w Tatrach już nie ma, lecz w niektórych zacienionych partiach gór przez cały rok bieli się śnieg. Te pola twardego zlodowaciałego śniegu utrzymującego się niekiedy kilkadziesiąt lat, zwane są śnieżnikami. Z pewnością to wspaniała ozdoba surowych skał i zielonych dolin

Na zdjęciu poniżej doskonale widoczna Świnica – góra dla mnie szczególna 😉
To na niej po raz pierwszy, już prawie 20 lat temu zetknęłam się z łańcuchami i to przy jej zdobywaniu od strony Kasprowego stoczyłam walkę z moim lękiem ekspozycji, której do końca życia nie zapomnę. Drugie jej zdobywanie (po kilku latach) od strony Zawratu było już mniej emocjonujące, ale to dlatego, że już byłam bardziej zaprawiona w tym boju 😉

Cieszę się, że mam mnóstwo pięknych i niezapomnianych wspomnień związanych z Tatrami a tymczasem za nami pozostawiamy zachwycającą Dolinę Gąsienicową i dla odmiany do Kuźnic schodzimy szlakiem niebieskim – przez Boczań. Po godzinie intensywnego marszu jesteśmy już przy dolnej stacji kolejki na Kasprowy Wierch. Teraz pozostał już tylko do pokonania ostatni odcinek – asfaltowa droga z Kuźnic do parkingu pod Nosalem i nasza długa trasa szczęśliwie dobiegła końca, no prawie szczęśliwie, bo już przy końcówce schodzenia niebieskim szlakiem młodszy syn niefortunnie się potknął na kamieniach i koziołkując poturbował, ale na szczęście nic nie złamał. W górach trzeba bardzo uważać !!!

Podsumowanie trasa:
Parking pod Nosalem – Kuźnice – Dolina Jaworzynki (szlak żółty) – Przełęcz między Kopami – Królowe Rówienki – Schronisko PTTK „Murowaniec” – Czarny Staw Gąsienicowy (szlak niebieski) – Przełęcz Karb (szlak czarny) – Kościelec (szlak czerwony) – Dolina Zielona Gąsienicowa (szlak niebieski)  – Królowe Rówienki – Przełęcz między Kopami – szlak niebieski przez Boczań – Kuźnice – Parking pod Nosalem

To był cudownie i zarazem bardzo intensywnie spędzony dzień – wspaniała „kropka nad i” naszego wakacyjnego wyjazdu Wiem, jego relacjonowanie długo trwało, ale wybaczcie – brak czasu na przygotowywanie wpisów

POZDRAWIAM SERDECZNIE
i już teraz (na odległość) życzę wspaniałych, radosnych, pogodnych i zdrowych Świąt Bożego Narodzenia oraz wszelkiej pomyślności i radości w życiu zawodowym i prywatnym w Nowym 2015 Roku

Szóstego dnia pobytu w Zakopanem (tylko noclegowo, bo dnie spędzaliśmy poza nim ;)) obudził nas intensywny deszcz i zamiast wstać jak zwykle o 6.00, w łóżkach wylegiwaliśmy się aż do godz. 8.00. Spędzić cały dzień w pokoju – to jednak nie w naszym stylu 😉 spacerowanie po Krupówkach z parasolką też nas nie kręciło, a o chodzeniu po górach mowy nie było. Co zatem robić, by dzień nie był stracony ??? W końcu, po namyśle, zdecydowaliśmy się podjechać samochodem do Kir, by przejść się Doliną Kościeliską

Samochód zaparkowaliśmy na jednym z licznych  parkingów. Do dolinki tej można też bez problemu dojechać busem z Zakopanego.
W drewnianej wiacie kupiliśmy bilety wstępu do Doliny Kościeliskiej, a tym samym do Tatrzańskiego Parku Narodowego i szeroką drogą, wzdłuż Potoku Kościeliskiego rozpoczęliśmy naszą wędrówkę

Dolina Kościeliska to dolina walna, sięgająca od podnóża Tatr do ich głównego grzbietu – grani głównej Tatr. Jest orograficznie prawą odnogą doliny Czarnego Dunajca, do której uchodzi w Kirach. Jej dnem, jak już wspomniałam,  płynie Kościeliski Potok

Szalejący 26 grudnia 2013 wiatr halny, podobnie jak i w Dolinie Chochołowskiej poczynił tu straszne spustoszenia Idąc, mogliśmy zobaczyć, jeszcze do tej pory nieusunięte, skutki tej wichury

Bardzo atrakcyjna Dolina Kościeliska ma ok. 9 km długości, obwód ok. 27 km, a powierzchnię ok. 35 km². Ma liczne boczne odgałęzienia, największe z nich to Dolina Miętusia, Dolina Tomanowa i Dolina Pyszniańska (Pyszna). Pozostałe większe odgałęzienia to: Żleb pod Wysranki, Wąwóz Kraków, Wściekły Żleb, Dolinka Iwanowska, Dolina Smytnia.
Dolina Kościeliska tworzy długi i głęboki wąwóz skalny, ściany którego w trzech miejscach zwanych bramami zbliżają się blisko do siebie. Są to: Niżnia (Brama Kantaka), Pośrednia (Brama Kraszewskiego) i Wyżnia Kościeliska Brama (Brama Raptawicka).

Po półgodzinnym marszu, po prawej stronie zobaczyliśmy kapliczkę tzw. Kapliczkę Zbójnicką Idąc Doliną Kościeliską zawsze ją fotografuję, więc i tym razem oczywiście zrobiliśmy koło niej sesję fotograficzną 😉

Według legend ufundowana została przez zbójników, stąd funkcjonująca nazwa – zbójnicka. Faktycznie jednak ufundowali ją górnicy i hutnicy, którzy niegdyś pracowali w Tatrach przy wydobywaniu i przetapianiu rud żelaza. Na Starych Kościeliskach była wówczas huta, osiedle mieszkaniowe, karczma.
Kapliczka jest murowana i ma kopułę krytą gontami, napis „Ave Marya” i emblematy górnicze – dwa skrzyżowane młotki. Ogrodzona jest drewnianym płotkiem. W lewym słupku bramki wejściowej ogrodzenia rzeźbiona sylwetka zbójnika, w prawym górnika. Obok kapliczki rosną dwa modrzewie.

Wzburzony Potok Kościeliski szumiał… uroczo się szło Doliną Kościeliską, która zaprowadziła nas ostatecznie na Małą Polankę Ornaczańską. Stoi tam dosyć duże schronisko „Ornak”

Schronisko zostało wybudowane w latach 1947–48 w stylu zakopiańskim i stanowi własność PTTK. Wybudowano je w zastępstwie dawnego schroniska na Hali Pysznej, które w czasie II wojny światowej zostało spalone przez Niemców. W 1973 r. nadano mu imię prof. Walerego Goetla. Schronisko jest otoczone kompleksem leśnym, który jest obszarem ochrony ścisłej. Schronisko posiada 49 miejsc noclegowych w pokojach od 2- do 8-osobowych. Z okien schroniska rozlegają się widoki na Kominiarski Wierch, Bystrą, Błyszcz. W schronisku znajduje się sala jadalna, bufet oraz kuchnia. Turystom wydawany jest tradycyjnie bezpłatnie wrzątek. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

Ponieważ pogoda nadal była kiepska i w wyższe parte gór iść się nie dało, postanowiliśmy zobaczyć więcej atrakcji w Dolinie Kościeliskiej.
Po regeneracyjnym posiłku i odpoczynku pod Schroniskiem „Ornak”, wróciliśmy do miejsca, gdzie odchodził szlak czarny i nim (idąc 30 minut w górę) doszliśmy do Stawu Smreczyńskiego

Smreczyński Staw jest jeziorem polodowcowym, położonym na wysokości 1227 m n.p.m. Jego powierzchnia wynosi 0,75 ha, głębokość dochodzi do 5,3 m, a pojemność 13 540 m³. Przeźroczystość wody wynosi zaledwie 1,5–2 m. Brzeg stawu jest zalesiony, częściowo bagnisty. Jego wody, w odróżnieniu od stawów występujących w Tatrach Wysokich, odznaczają się bogatą fauną i florą. Jest to jedno z nielicznych tatrzańskich jezior, które nie jest położone na dnie dzikiego kotła polodowcowego otoczonego stromymi ścianami, lecz na równinie w lesie.

Na pomoście ja ze starszym synem, bo oczywiście i tam sesję zdjęciową do albumu rodzinnego sobie zrobiliśmy 😉

W kotlinie, wśród kamieni
i pordzewiałych traw,
w posępny blask się mieni
ciemny i cichy staw.

Nad nim się piętrzą zwały
nagich, skrzesanych ścian,
mech pnie się osiwiały,
i kosodrzewu łan.

Niezmierna martwa głusza
zaległa skał tych kąt:
przeciągła pieśń pastusza
nigdy nie zabrzmi stąd.

Czasem się wiatr w kominie
z skalnych przetacza wrót,
po kosodrzewie płynie
i mąci ciszę wód.

Czasem się złom rozkrusza
od ryku wściekłych burz –
zresztą niezmierna głusza,
martwota pustych mórz.

Gdym się raz patrzał z góry,
błądząc po wierchach sam,
w kotliny głąb ponurej:
ujrzałem marę tam.

Z dłońmi załamanemi
u skalnych legła stóp
i kryła twarz ku ziemi,
smutna jak śmierć i grób.

Nie wiem, czy w to bezdroże
upiory schodzą śnić ?
Czy czyja dusza może
swój ból tu przyszła kryć ?…

(Kazimierz Przerwa-Tetmajer – Ciemnosmreczyński staw)

Ponad stawem widoczne są szczyty: Smreczyński Wierch (2086 m n.p.m.), Kamienista (2126 m n.p.m.), Błyszcz (2158 m n.p.m.), zbocza Starorobociańskiego Wierchu (2178 m n.p.m.), ale niestety tego dnia nie mogliśmy ich zobaczyć

Z mężem byliśmy już w tym miejscu kilkakrotnie, starszy syn był tylko raz, ale dla młodszego to było pierwsze spotkanie z tym „tatrzańskim lustereczkiem”. Kolejnej atrakcji Doliny Kościeliskiej – Jaskini Mroźnej, moi synowie jeszcze nie zwiedzali, więc korzystając z bliskości i czasu postanowiliśmy wracając doliną zahaczyć i o nią

Idąc od strony Schroniska Ornak poniżej polany Stare Kościeliska, przy drewnianym mostku zaczyna się (prowadzący do jaskini) czarny szlak turystyczny. Trasa jest jednokierunkowa, po zwiedzeniu jaskini schodzi się innym zejściem, na wprost tzw. Sowy.

Podejście czarnym szlakiem w górę (ok. 25 minut) dało nam trochę popalić 😉 Na odpoczynek nie było jednak czasu, gdyż akurat grupa była wpuszczana do jaskini i szybko kupiliśmy w budce bilety (obecnie bilet normalny kosztuje 4 zł) i dołączyliśmy do niej

Swoją nazwę jaskinia zawdzięcza panującej wewnątrz stałej, niskiej temperaturze (6 stopni w skali Celsjusza), powiewom zimnego powietrza, a także białym naciekom na ścianach do złudzenia przypominających szron. Jej szata naciekowa – choć uboga – jest najbogatsza wśród udostępnionych do masowego zwiedzania jaskiń Tatr Polskich. Jaskinia ta jest praktycznie pojedynczym korytarzem i w skali Tatr należy do jaskiń małych. Całkowita długość jaskini wynosi 773 m. Jest to typowa jaskinia o rozwinięciu poziomym powstała na skutek przepływu wód podziemnych Kościeliskiego Potoku

Jaskinia została odkryta przez Stefana Zwolińskiego i Tadeusza Zahorskiego w 1934 r. Pierwotnie znano jedynie niewielki odcinek liczący nieco ponad 60 metrów, dopiero po wojnie odkryto główny korytarz. Na początku lat 50. przystosowano ją do ruchu turystycznego i udostępniono zwiedzającym 12 lipca 1953 r. W pierwotnym stanie miała wąskie przejścia i była w znacznej części zamulona. Do 1956 zwiedzanie jaskini odbywało się przy świetle lamp karbidowych, świec i latarek. Po 3-letnim remoncie jaskinię otwarto ponownie już oświetloną elektrycznie.
29 października 2000 r. Jakub Nowak odkrył boczny korytarz jaskini, odgałęziający się w kierunku Jaskini Zimnej. Dzięki temu odkryciu długość Jaskini Mroźnej wzrosła o 60 metrów.
Między listopadem 2013 a marcem 2014 r. na zlecenie TPN wykonano ponowne pomiary jaskiń udostępnionych turystom, w tym Jaskini Mroźnej. Jej długość wzrosła z 560 do 773 m, a deniwelacja zmalała z 44,5 do 41,6 m. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

Jaskinia jest udostępniona turystycznie od początku maja do końca października. Od 1959 roku jako jedyna z polskich jaskiń tatrzańskich jest oświetlana elektrycznie za pomocą agregatu spalinowego. Także jako jedyna wymaga zakupu biletu wstępu, ale myślę, że warto zapłacić te 4 zł, by móc się nią przejść 😉

Pokonanie całej trasy zajmuje od 20-40 min, a później jeszcze drewnianymi schodami stromo w dół, około 10–15 min schodzi się do drogi prowadzącej Doliną Kościeliską.

Przyjemnie się szło jaskinią, chociaż był i odcinek, gdzie trzeba było mocno się schylić, a nawet kucnąć, by zmieścić się w szczelinie skalnej 😉

Wiem, że jaskinia ta wzbudza sporo kontrowersji i dla niektórych jest przykładem udostępniania do zwiedzania „na siłę” obiektu, który w „jaskiniowych” krajach nie zwróciłby na siebie niczyjej uwagi. Opłata i opieka przewodnicka polegająca tylko na wpuszczeniu turystów do środka też może się nie podobać, no i korytarz pozbawiony nacieków porównywany do bunkra… Mimo wszystko nam się podobało i uważam, że będąc w Dolinie Kościeliskiej warto ją zwiedzić, chociażby po to, by wyrobić sobie własne zdanie na jej temat.

Ambitniejszym turystom polecam zaopatrzyć się w latarkę i wejść do Jaskini Mylnej. Byłam tam dwukrotnie, ale tym razem z dziećmi wolałam przejść się bezpieczniej oświetloną trasą

Po wyjściu z Jaskini Mroźnej powolutku Doliną Kościeliską wróciliśmy do Kir, stamtąd samochodem do Zakopanego. Ponieważ został nam jeszcze tylko jeden dzień i liczyliśmy na poprawę pogody i intensywne spędzenie go w górach, wieczorem udaliśmy się jeszcze na Krupówki, by zakupić prezenty i na prośbę chłopców pod Gubałówką trochę zabawić w Wesołym Miasteczku

Podsumowując Trasa:
Kiry- Dolina Kościeliska – Schronisko „Ornak” – Smreczyński Staw – Dolina Kościeliska – Jaskinia Mroźna – Dolina Kościeliska – Kiry

Szumiący potok, schronisko górskie o ciekawej architekturze, uroczy staw otoczony lasem i półgodzinny spacer jaskinią… biorąc pod uwagę pogodę, to był bardzo rozsądnie i ciekawie spędzony dzień, zwłaszcza dla mojego młodszego syna, który w jaskini był po raz pierwszy

POZDRAWIAM SERDECZNIE
i zachęcam do czytania moich wpisów
(relacji-wspomnień) z różnych wyjazdów

Nasze pierwsze spotkanie z Małą Fatrą wypadło tak pozytywnie, że następnego dnia znowu tam pojechaliśmy, ale tym razem, by dla odmiany wędrować już granią i widoki podziwiać ze szczytów

Wędrówkę rozpoczęliśmy w Starej Dolinie (samochód pozostawiając na parkingu niedaleko Chata Vratna) i szlakiem zielonym udaliśmy się do sedlo za Kraviarskym (ok. 1,15 h).
Początkowe podejście (cały czas lasem, w górę) zmęczyło nas, ale gdy po wyjściu z lasu naszym oczom ukazał się wspaniały widoki, poczuliśmy się usatysfakcjonowani

Na kolejnym zdjęciu doskonale widoczny Wielki i Mały Rozsutec – charakterystyczne szczyty Małej Fatry

Pierwszy dłuższy odpoczynek zrobiliśmy sobie na sedlo za Kraviarskym, a następnie szklakiem niebieskim poszliśmy do Chrapaky (O,30 h). Kolejne 15 minut szlakiem żółtym i jesteśmy na sedlo Bublen. Najgorsze podejście za nami i teraz już mniej męcząc się i zarazem mając piękne widoki z każdej strony zdobywamy Pakelnik (1609 m n.p.m.)

Pekelnik ma długi i płaski wierzchołek o równoleżnikowym przebiegu. Stoki południowe opadają do doliny potoku Studenec, północne do Doliny za Kraviarskym.
Pekelnik jest bezleśny, trawiasty. Wskutek wielowiekowego pasterstwa naturalna granica piętra halnego została tutaj sztucznie obniżona. Dzięki temu z całej grani rozciaga się szeroka panorama widokowa. Granią Pekelnika prowadzi czerwony szlak turystyczny.

Swoją budową geologiczną Mała Fatra bardzo przypomina Tatry Zachodnie. Jest również zbudowana ze skał granitowych nakrytych czapą skał wapienno-dolomitowych. Na większości obszary Fatry Luczańskiej odsłaniają się skały granitowe tworzące trzon gór. Obok granodiorytów i granitów występują tutaj także metamorficzne łupki, fyllity oraz piaskowce arkozowe, i tylko na obrzeżach (od Medzihorskiego potoku po Domaszyński Przełom) granity przykryte są wapieniami. W Fatrze Krywańskiej natomiast większość szczytów przykryta jest czapą skał wapiennych. Na północnej stronie do wapieni przylega także strefa marglistych łupków z okresu dolnej kredy. W łupkach tych wyżłobiona jest cała Vrátna dolina i przełęcz Medziholie (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

„…Góry trzeba ukochać, później idziemy w nie jakby oczyszczeni z trosk i problemów, hartujemy zdrowie zmaganiami fizycznymi, a silną wolą często pokonujemy samych siebie. Jeżeli kochamy góry, to wszystko w nich jest piękniejsze, miłość i przyjaźń, sami jesteśmy lepsi. Dlatego idziemy w góry młodzi i starzy i rodzice z zupełnie małymi dziećmi.”

Poniżej widać, jak dzielnie szliśmy dalej czerwonym szlakiem w tle za nami Wielki Krywań (słow. Veľký Kriváň, 1709 m n.p.m.) – najwyższy szczyt Małej Fatry

Widoki z grani zachwycają
Na zdjęciu poniżej po lewej widać Kraviarske, w tle Baraniarky, a w dole wije się wstęgą – Dolina Vratna 

Na kolejnym zdjęciu jeden z najwyższych i niewątpliwie najbardziej charakterystyczny szczyt w tzw. Krywańskiej części Małej Fatry – Wielki Rozsutec (słow. Veľký Rozsutec, 1610 m n.p.m) oraz jego mniejszy brat – Mały Rozsutec (słow. Malý Rozsutec, 1343 m n.p.m.) Imponująco wyglądają „bracia”, prawda? 😉

Bardzo chciałabym kiedyś wejść na te szczyty i móc podziwiać z nich wspaniałe widoki. Panorama z Wielkiego Rozsutca obejmuje nie tylko bliższe grupy górskie, takie jak Mała Fatra, Wielka Fatra, Góry Choczańskie czy Magura Orawska, lecz sięga aż po Przełęcz Jabłonkowską w Beskidzie Śląskim z jednej strony i po szczyt tatrzańskiego Krywania z drugiej. Rozmarzyłam się… a tymczasem naszym najbliższym celem był Wielki Krywań

Masyw Wielkiego Krywania znajduje się w głównej grani Małej Fatry Krywańskiej.
W grani głównej znajduje się przedwierzchołek Wielkiego Krywania, główny wierzchołek wysunięty jest ok. 200 m na południe od głównej grani. Prowadzi na niego krótka ścieżka będąca odgałęzieniem czerwonego szlaku grzbietowego.
Trzon Wielkiego Krywania zbudowany jest ze skał krystalicznych (granity), ale przykryty jest czapą wapieni i dolomitów serii wierchowej. Wierzchołek jest skalisto-trawiasty, w zboczach występują gołoborza i żleby. Występuje tutaj naturalne piętro halne (sztucznie obniżone przez wypas) i piętro kosodrzewiny, regiel górny i regiel dolny. Północno-wschodnie stoki Wielkiego Krywania to obszar ochrony ścisłej o nazwie rezerwat przyrody Chleb.

Na kolejnym zdjęciu – ja ze starszym synem u podnóża szczytu Wielki Krywań

Wielki Krywań wznosi się nad kilkoma dolinami; od południowej strony jest to Snilovská dolina i dolina potoku Studenec, od północnej Dolina za Kraviarskym i Stará dolina.
Szczyt jest doskonałym punktem widokowym. Panorama widokowa z niego obejmuje niemal całe pasmo Małej Fatry, jedynie szczyt Suchý jest zasłonięty przez Mały Krywań. Widoczna jest także Kysucká vrchovina, szczyty Beskidu Żywieckiego (Wielka Racza i Babia Góra), Wielki Chocz, Tatry, Niżne Tatry i Wielka Fatra.

Szczyt zdobyty!!!  Można więc zdjąć plecaki i odpocząć 😉

By nikt już nie miał wątpliwości wyjaśnię teraz (mogące wprowadzić w błąd) nazewnictwo
Otóż my (przypominam) dotarliśmy do Wielkiego Krywania (słow. Veľký Kriváň, 1709 m n.p.m.) – najwyższego szczytu pasma górskiego Mała Fatra w Centralnych Karpatach Zachodnich na Słowacji, ale jest też na Słowacji drugi Krywań (słow. Kriváň) – wyniosły (2494 m n.p.m.). To szczyt w południowo-zachodniej części Tatr Wysokich, o charakterystycznym, zakrzywionym wierzchołku, od którego wziął swoją nazwę (nadal spotykana jest wśród starszych górali wymowa „Krzywań”). Góra ta ma dla Słowaków specjalne znaczenie, jest uznawana przez nich za symbol narodowy. Na jej szczyt organizowane są już od połowy XIX w. pielgrzymki.

I ponownie jestem na szczycie Wielkiego Krywania Fatrzańskiego – tym razem jednak w towarzystwie mojego męża 😉

Miło odpoczywało się na wysokości podziwiając wspaniałe widoki, jednak komu w drogę temu czas Teraz znajdujący się na wschód od Wielkiego Krywania – Chleb zapraszał nas. Jednak po dotarciu do Przełęczy Snilowskiej (Snilovské sedlo) zdecydowaliśmy się najpierw (szlakiem zielonym) podejść do schroniska o nazwie Chata pod Chlebom, a na Chleb wejść dopiero później

Na zdjęciu Chata pod Chlebom, a w tle za nią Wielki Krywań

Chata pod Chlebom znajduje się na wysokości 1423 m n.p.m., na południowym grzbiecie szczytu Chleb. Jest to najwyżej położone schronisko górskie w Małej Fatrze. Jest ono dogodnym punktem wypadowym na szczyty głównego grzbietu Małej Fatry i do Wodospadu Szutowskiego. Łatwy dostęp do schroniska zapewnia kolejka gondolowa Vrátna – Chleb (od chaty Vrátna) na Snilovské sedlo. Nieopodal schroniska znajduje się wyciąg narciarski.
Pierwsza wzmianka o Chacie pod Chlebem pochodzi z czasów Pierwszej Republiki Słowackiej. Schronisko zostało spalone w 1945 roku przez uciekające niemieckie wojska. Zostało odbudowane, lecz spłonęło ponownie w 1982 roku. Dzisiejszy budynek powstał po tamtym pożarze przez przebudowę i rozbudowę dawniejszych zabudowań gospodarczych. Ślady fundamentów dawnego schroniska są widoczne do dziś tuż obok.
Schronisko ma bufet oraz trzy pokoje noclegowe, których nazwy pochodzą od nazw szczytów widocznych z ich okien: Magura, Krywań i Chleb. Oferuje 23 miejsca noclegowe na trzypiętrowych łóżkach. Przed schroniskiem znajdują się stoły i ławki

Poniżej Chleb fotografowany spod Chaty pod Chlebom

Po odpoczynku przy schronisku szlakiem żółtym dotarliśmy do Sedlo za Hromovým. I tam, na wysokości, spotkała nas niemiła niespodzianka – załamanie pogody Rozpadało się strasznie, wiatr szalał … i w takich warunkach zdobyliśmy Chleb – trzeci co do wysokości szczyt Małej Fatry.

Zachodni grzbiet Chleba łagodnie opada ku siodłu Przełęczy Snilowskiej, północno-wschodni-– równie łagodnie obniża się na Hromové (1636 m).

Na zdjęciu Hromové, w tle oczywiście Wielki Rozsutec 😉

Całe północne a także górna część południowych zboczy Chleba to obszar ochrony ścisłej – rezerwat przyrody Chleb. My zrobiliśmy tego dnia ambitną trasę i Chleb nie był jedynym zdobytym szczytem, ale dzięki kolejce gondolowej Vrátna – Chleb można szybciej i mniej męcząc się na niego wejść

Do bufetu znajdującego się przy górnej stacji kolejki nie weszliśmy z powodu zbyt brudnych butów Na szczęście padać przestało i chwilę mogliśmy odpocząć przed budynkiem. Ostrożnie, bo po deszczu było bardzo ślisko, zielonym szlakiem turystycznym biegnącym wzdłuż trasy kolejki zeszliśmy do górnej części Vrátnej doliny. Tam znajduje się dolna stacja kolejki i Chata Vratna

Mimo załamania pogody, które spotkało nas na szczycie Chleba i tak mieliśmy sporo szczęścia i udało nam się bezpiecznie przejść cały szlak… a 4 dni później, 21 lipca po silnej burzy Dolinę Vratną nawiedziła gwałtowna powódź. Woda podmyła drogę w kierunku Terchovej i częściowo ją zniszczyła, odcinając dolinę od reszty kraju. Ponad 120 turystów zostało ewakuowanych z górnej stacji kolejki na Snilovské sedlo oraz z Chaty Vratna. Zniszczone też zostały liczne pojazdy, zaparkowane pod schroniskiem. Jeszcze do tej pory trwają prace remontowe, a kolejka jest nieczynna.

Na ostatnim już, zrobionym tego dnia zdjęciu ponownie Chata Vratna

Podsumowując Trasa:
Stara Dolina – sedlo za Kraviarskym – Chrapaky – sedlo Bublen – Pakelnik (1609 m n.p.m.) – Wielki Krywań (1709 m n.p.m.) – Snilovské sedlo – Chata pod Chlebom – Sedlo za Hromovým – Chleb – Snilovské sedlo – Lanovka horna stanica – Chata Vratna – Stara Dolina

Mała Fatra oczarowała nas Mam nadzieję, podobnie zresztą jak i moim panowie, że jeszcze kiedyś powrócę w te góry i będzie mi dane wędrować dalej fatrzańskimi szlakami

POZDRAWIAM SERDECZNIE a ponieważ Piękna Polska Złota Jesień przybyła,
zachęcam do korzystania z niej i spacerowania

Kolejnego dnia (by uciec przed deszczową aurą w Tatrach) pokonaliśmy samochodem prawie 100 km. Dotarliśmy do Parku Narodowego Mała Fatra na Słowacji. Ponieważ to było nasze pierwsze spotkanie z tymi górami nie wiedzieliśmy na jaki szlak się zdecydować. W końcu postanowiliśmy, że na „dzień dobry” zrobimy sobie wycieczkę po Janosikowych Dierach.
Samochód zaparkowaliśmy w Białym Potoku (Biely potok, niedaleko Terchovej), tuż obok Hotelu Diery i szlakiem niebieskim ruszyliśmy oglądać te cuda natury

Diery (w języku słowackim „dziury”) to przepiękne wąwozy skalne znajdujące się w Małej Fatrze Krywańskiej. Znajdują się w pobliżu miasteczka Terchova, a że to miasteczko jest związane legendą z postacią Janosika, więc Dolne i Nowe Diery nazwano jego imieniem

Cały system wąskich, krętych wąwozów głęboko wyciętych w wapiennym podłożu tworzą: Dolné diery, Horné diery, Nové diery i Tesná rizňa. Przepływa nimi Dierowy potok, który je uformował

Wszystkie kaniony są udostępnione turystycznie i zachęcam, by wszystkie je poznać. W trudniejszych miejscach zainstalowano system schodków, drabinek, pomostów i poręczy, pierwotnie drewnianych, obecnie w większości stalowych. Wiodą nimi znakowane szlaki turystyczne.

My najpierw pokonaliśmy fragment Dolné diery, a jak tylko pojawił się szlak żółty to odbiliśmy na Nové diery i przeszliśmy je całe, a następnie powróciliśmy na szlak niebieski, którym dotarliśmy do wąwozu Horné diery. W tym momencie pojawił się dylemat – jaki szlak wybrać? Jednak po odpoczynku i namyśle postanowiliśmy nie szaleć i szlakiem zielonym doszliśmy do miejsca – Sedlo Vrchpodziar, a stamtąd żółtym do niebieskiego, czyli znowu do wąwozu Dolné diery  … dzięki temu zatoczyliśmy pętlę i poznaliśmy całą trasę

Moi synowie dzielnie radzili sobie z jej pokonywaniem, a momentami przyznaję                  – mogło być trudno, zwłaszcza dla dzieci

Ponad dwadzieścia wodospadów – to niezwykle ciekawy teren. Dna wąwozów poprzegradzane są ciągami skalnych progów i większych wodospadów. Wszystkie wodospady jako pomniki przyrody są pod ochroną

Ze względu na stosunkowo niskie temperatury, panujące tu w okresie wegetacyjnym, znaczne zacienienie i wilgotność, można tu zaobserwować zjawisko odwrócenia pięter roślinnych. W niżej położonych obszarach (650–850 m n.p.m.) znajdziemy tu szereg gatunków roślin górskich i alpejskich. Jednocześnie na turniach i skalnych półkach, wysoko ponad dnem wąwozów, rosną tu reliktowe okazy sosny zwyczajnej.

Całość obszaru Dier znajduje się na terenie Parku Narodowego Mała Fatra, w granicach rezerwatu przyrody Rozsutec.
Dobrym punktem wyjścia do Janosikowych Dier jest również przysiółek -Štefanova.

Na ostatnim już zdjęciu wybranym do tego wpisu – Mały Rozsutec widziany z polany Podziar. Przyznaję – chciałabym kiedyś na niego wejść 😉

Diery to naprawdę urokliwy zakątek i z czystym sumieniem każdemu mogę go polecić. Widoki to raj dla oczu i radość dla uszu, a wędrówka wytyczonymi trasami turystycznymi to prawdziwa przygoda

Trasa:
Biały Potok (Hotel Diery) – Dolné diery – Nové diery – Horné diery – Sedlo Vrchpodziar – Dolné diery – Biały Potok (Hotel Diery)

POZDRAWIAM zachęcając do odkrywania uroków Parku Narodowego Mała Fatra

Następnego dnia znowu pobudka o 6.00 Tym razem po śniadaniu i spakowaniu plecaków jedziemy na słowacką stronę Tatr, by przejść się oglądaną poprzedniego dnia z grani Rakoń-Grześ – Doliną Rohacką

Dolina ta znajduje się w odległości 38 km od przejścia granicznego Chochołów – Sucha Hora. Za przejściem granicznym jedziemy drogą w kierunku Trzciany(Trstena) i Twardoszyna (Tvrdośín), przejeżdżamy przez Głodówkę (Hladovka) i w miejscowości Witanowa(Vitanová) skręcamy na lewo do Orawic (Oravice). Przejeżdżamy obok znajdujących się tam kąpielisk termalnych i w miejscowości Zuberzec (Zuberec) skręcamy znów na lewo do Zwierówki (Zverovka).

Samochód zostawiamy na dużym parkingu znajdującym się w sąsiedztwie kompleksu wyciągów narciarskich niedaleko wejścia do Doliny Rohackiej

Dolina Rohacka (słow. Roháčska dolina) – jedno z dwóch głównych odgałęzień górnej części Doliny Zuberskiej w słowackich Tatrach Zachodnich.
Rozpoczyna się w Zwierówce i biegnie aż pod szczyty grani głównej Tatr Zachodnich. Na odcinku od Rakonia do Wołowca sąsiaduje z polską Doliną Chochołowską, jest też doskonale widoczna z całej grani łączącej te szczyty. Po orograficznie lewej stronie ma kilka odgałęzień, największe z nich to: Dolina Salatyńska, Dolina Zadnia Salatyńska, Mała Spalona Dolina, Dolina Spalona i Dolina Smutna. Od południowej strony wznoszą się ponad nią szczyty: Rohacz Ostry, Rohacz Płaczliwy, Trzy Kopy, Hruba Kopa, Banówka, Pachoł, Spalona Kopa, Mały Salatyn, Salatyński Wierch, Brestowa. Od drugiego głównego odgałęzienia Doliny Zuberskiej – Doliny Łatanej oddzielona jest północno-zachodnią granią Rakonia. Dnem doliny płynie Rohacki Potok.

Dolina Rohacka jest najczęściej odwiedzaną przez turystów doliną w słowackiej części Tatr Zachodnich. Nie była to moja pierwsza wizyta w tej dolinie, ale ponieważ poprzednia miała miejsce już prawie 9 lat temu, to z wielką przyjemnością znowu ją odwiedziłam
Jest to typowa dolina polodowcowa, łatwo zauważyć można w niej duże zwały moreny i boczne dolinki zawieszone, które podcięte są stromymi skalnymi progami o wysokości 200-250 m.

Wędrując od parkingu w górę doliny minęliśmy kilka dużych polan robiąc sobie na nich króciutkie odpoczynki. Najdłuższy był na końcu drogi przy Bufecie Rohackim (Ťatliakova chata) z ławkami i stołami dla turystów, WC i obeliskiem upamiętniającym Jana Ťatliaka – zasłużonego działacza turystycznego na Orawie

Bufet Rohacki (słow. bývalá Ťatliakova chata) położony jest na wysokości 1380 m n.p.m. Czynny jest w sezonie letnim. Czas przejścia do bufetu: do góry – 1:15 h od Zwierówki, lub 50 min od parkingu.
Pierwsze schronisko powstało tutaj w 1883 r. dzięki staraniom piewcy Tatr, malarza i leśnika Alexiusa Demiana. Wcześniej istniały tylko starannie sklecone z kory i świerków koleby wolarskie. Schronisko to stało po przeciwnej stronie Rohackiego Potoku. W 1933 r. dobudowano drugie pomieszczenie, tak, że było tu 30-40 miejsc do spania. Staraniem Jána Ťatliaka w 1937 r. rozpoczęto budowę nowego schroniska. Podczas II wojny światowej ukrywały się w nim liczne rodziny żydowskie i schronisko zostało spalone przez Niemców. W latach 1946-47 wybudowano nowe schronisko na 100 miejsc noclegowych. Spłonęło ono 28 maja 1963 r. Ocalała tylko piętrowa narciarnia przy tym schronisku, w której od 1971 r. mieści się Bufet Rohacki. Dzięki włączeniu tego rejonu Tatr w 1987 r. do TANAP zrezygnowano z planów budowy gigantycznych inwestycji turystyczno-narciarskich w Dolinie Zuberskiej i Rohackiej.

Obok Bufetu Rohackiego znajduje się płytki staw tzw.  Czarna Młaka (Ťatliakove pleso) Oczywiście podeszliśmy go zobaczyć i obfotografować 😉

I jeszcze jeden kadr z tego uroczego miejsca

Jeden staw to jednak dla nas za mało – idziemy więc dalej szlakiem zielonym do Rezerwatu Rohackie Stawy

Niestety pogoda znowu zaczęła kaprysić i płaszcze przeciwdeszczowe poszły w ruch cieszył nas jedynie fakt, że nie były to opady ciągłe i szliśmy sobie co kawałek płaszcze wkładając i ściągając 😉 Po godzinie dotarliśmy do pierwszego z czterech stawów, który nosi nazwę – Niżni Staw Rohacki (Wielki Staw Rohacki)

Oczywiście aparat poszedł w ruch i nawet dwie serie zdjęć zrobiliśmy, bo jedną zaraz po przybyciu w płaszczach przeciwdeszczowych, a gdy po kilku minutach padać przestało to jeszcze drugą, już bez płaszczy 😉

Rohackie Stawy to cztery leżące na trzech poziomach stawy w Dolinie Rohackiej. Znajdują się w górnej części tej doliny, po orograficznie lewej stronie Rohackiego Potoku, od którego oddziela je wałowate wzniesienie Przednie Zielone.
Stawy te są różnego pochodzenia. Najniższy powstał na dnie kotła polodowcowego.

Na kolejnym zdjęciu mój młodszy syn – Fabianek nad Niżnim Stawem Rohackim (Wielkim Stawem Rohackim)

Od dawna uroda tych stawów i okolicy przyciąga turystów.

Niżni Staw nazywany był nawet przez dawnych turystów Orawskim Morskim Okiem

Pośrednie Stawy Rohackie (Pośredni i Mały Staw Rohacki) powstały w korycie wyżłobionym przez lodowiec spływający do Rohackiej Doliny

I ponownie Pośredni Staw Rohacki

TANAP wykonał ścieżkę dydaktyczną z dobrze przygotowanym szlakiem turystycznym, ławkami, stołami i wiatami dla turystów oraz tablicami informującymi o przyrodzie tych okolic. Grunt to dobra informacja i wygoda 😉

Według tych tablic w okolicy stawów żyją 22 gatunki ssaków i 46 gatunków ptaków, m.in. kozica, świstak, nornik tatrzański, jeleń szlachetny, siwerniak, strzyżyk, drozd obrożny, głuszec, cietrzew, jarząbek, zagląda tu niedźwiedź brunatny, wilk, ryś. Kozicę, czy świstaka to chciałabym spotkać, ale niedźwiadka to już raczej nie 😉
Stawy upodobało sobie również kilka par kaczek krzyżówek, która dokarmiane i oswojone przez turystów podpływają do brzegów o czym przekonaliśmy się tego dnia na własne oczy.
Z roślin górskich rosną tu pospolicie: miłosna górska, ciemiężyca zielona, omieg górski, jaskier platanolistny, prosienicznik jednogłówkowy, sasanka alpejska, pięciornik złoty, modrzyk górski, tojad mocny, goryczka kropkowana.

„A mroki gęstniały
i coraz ciszej, coraz było ciemniej,
coraz uroczej i coraz tajemniej”
(K. Tetmajer)

Idąc znowu mogliśmy zachwycać się pięknem gór i tak jak poprzedniego dnia – ich parowaniem

Dla takich widoków warto żyć

Apogeum zachwytu przeżyliśmy nad Wyżnim Stawem Rohackim (Zadnim Stawem Rohackim)

Trzeba przyznać, że szlaki w Tatrach słowackich są doskonale oznakowane. Słowacy dbają o swoich turystów i dzięki im za to

Na kolejnym zdjęciu jeszcze raz Wyżni Staw Rohacki (Zadni Staw Rohacki)

Staw ten położony jest na wysokości 1718 m n.p.m., na dnie zniszczonego przez erozję zbiornika firnowego. Jego wody odpływają w kierunku Doliny Spalonej. Staw ma skaliste brzegi. Przy ładnej pogodzie widać pięknie stamtąd Wołowiec, Rakoń i jego północno-zachodnia grań – my na zdjęciu widzimy jedynie tajemniczą mgłę 😉

„Kto w górach cierpiał i był szczęśliwy,
ten z nimi się nie rozłączy.”
(Julu Kurek)

Z Rezerwatu Rohackie Stawy – Doliną Spaloną już bez wysiłku, w dół do Doliny Rohackiej zeszliśmy szlakiem niebieskim. Widoki po drodze nadal zachwycały

Ostatnią atrakcją w Dolinie Spalonej, która jest bocznym odgałęzieniem Doliny Rohackiej były dwa wodospady na Spalonym Potoku tzw. Rohackie Wodospady (słow. Roháčsky vodopád).

Poniżej Wyżni Rohacki Wodospad lub Wyżnia Spaleńska Siklawa (Vyšný Roháčsky vodopád). Ładniejszy i większy. Znajduje się na wysokości 1340 m n.p.m. w głębokim korycie potoku w lesie. Łączna jego długość wynosi 23 m. W górnej jego części woda spada z szumem z pionowego progu skalnego, niżej rozbija się na kamieniach stromego koryta. Do wodospadu prowadzi oznakowana ścieżka o długości ok. 100 m, będąca odgałęzieniem szlaku z Doliny Rohackiej na Banikowską Przełęcz.

A na ostatnim już zdjęciu Niżni Rohacki Wodospad lub Niżnia Spaleńska Siklawa (Nižný Roháčsky vodopád).

Podsumowując Trasa:
Dolina Rohacka (parking) – Roháčska dolina – Bufet Rohacki, Bývalá Ťatliakova chata (1380 m n.p.m.) – Czarna Młaka (Ťatliakove pleso) – Niżni Staw Rohacki – Mały Rohacki Staw – Pośredni Rohacki Staw – Wyżni Staw Rohacki – Zielony Stawek, Zelené pliesko (1472 m n.p.m.) – Wyżni Rohacki Wodospad, Vyšný Roháčsky vodopád (1340 m n.p.m.) – Niżni Rohacki Wodospad, Nižný Roháčsky vodopád – Adamcula (1189 m n.p.m.) – Roháčska dolina – Dolina Rohacka (parking)

Wspaniale wspomina się wakacyjną wędrówkę po górach… a tymczasem wakacje dobiegły końca. Mnie jak zwykle czasu brakuje i relacje wstawiam z opóźnieniem 😉 Młodszy syn powitał kolegów w zerówce, a starszy rozpoczął edukację w gimnazjum, w zupełnie nowym środowisku. Te zmiany bardzo przeżywam razem z nimi, ale mam nadzieję, że wpajana moim synom umiejętność pokonywania własnych słabości w górach i wytrwałe dążenie do celu pozwoli im również szczęśliwie przebrnąć przez ten nowy rok szkolny 😉 Dadzą radę, w końcu potrafią zdobywać szczyty!!!

POZDRAWIAM SERDECZNIE

Hermann Buhl, pierwszy zdobywca Nanga Parbat i Broad Peak powiedział: „W górach znajdowałem chwile szczęścia i radości, jakie daje twarda walka i wytrwałe dążenie. Otoczony morzem szczytów i grani czułem się najszczęśliwszym człowiekiem na świecie. Moim największym życzeniem jest, aby los pozwolił mi przez długie jeszcze lata cieszyć się tym cudownym światem, z dala od gorączki i niepokojów dnia codziennego”.

Ja również w górach znajduję chwile szczęścia i radości i jeszcze przez długie lata chciałabym móc tam jeździć, podziwiać piękne widoki, pokonywać swoje słabości i cieszyć się ze zdobywania szczytów. Przez kilka lat nie było mi dane chodzić po Tatrach, bardzo mi tego brakowało, tęskniłam… W zeszłym roku ku mojej radości powróciłam na tatrzańskie szlaki i w tym roku również mogłam doświadczyć tej przyjemności Co prawda z dziećmi na niebezpieczne odcinki nie wybieram się, ale i tak cieszy mnie możliwość chodzenia tymi łatwiejszymi

Ten wpis to pierwsza część relacji z tegorocznego, wakacyjnego, rodzinnego wyjazdu w Tatry. Pierwotnie chciałam, by naszą bazą wypadową w góry było Kościelisko, ale szukając odpowiadającej nam kwatery koniec końców wylądowaliśmy w Zakopanem i to w jego centrum, na ulicy Kościeliskiej 😉 Pierwszy dzień po przyjeździe i ulokowaniu się w pokoju to typowe wakacyjne leniuchowanie: spacer w tłumie po Krupówkach, lody, gofry, frytki, ławka w parku

Pogoda cudna: błękitne niebo i doskonale widoczne szczyty gór zapraszały nas do wędrówki…  i co prawda ja ze starszym synem tęskno na nie zerkaliśmy i przebieraliśmy już nogami w miejscu, ale niestety za późno było by ruszać w drogę, dodatkowo podróż trochę nas zmęczyła, cierpliwie musieliśmy więc czekać do następnego dnia. A następnego dnia 6.00 rano pobudka, śniadanie, pakowanie plecaków i kierunek – Dolina Chochołowska

Dolina Chochołowska to najdłuższa i największa dolina w polskich Tatrach. Znajduje się na zachodnim skraju polskich Tatr Zachodnich i stanowi orograficznie lewą odnogę doliny Czarnego Dunajca. Zajmuje obszar ponad 35 km² i ma długość ok. 10 km. Jest doliną walną. Od południa i zachodu graniczy ze Słowacją. Administracyjnie leży na terenie wsi Witów

Na zdjęciu Chochołowski Potok

26 grudnia 2013 szalejący wiatr halny przewrócił w Tatrach kilkadziesiąt tysięcy metrów sześciennych drzew. Do dzisiaj zamknięte są niektóre szlaki jak np. w Dolinie Lejowej, czy odcinek Drogi nad Reglami pomiędzy Dolinami Kościeliską, a Chochołowską.

W Dolinie Chochołowskiej pod naporem wiatru padło około 600 drzew – idąc nią mogliśmy zobaczyć (jeszcze do tej pory nie usunięte) skutki tej strasznej wichury

Smutny obraz… jednak na szalejący żywioł nic nie poradzimy

Wracając do charakterystyki Doliny Chochołowskiej, dolnej części, o długości ok. 4 km tworzy ona głęboki wąwóz, na którym podobnie jak w Dolinie Kościeliskiej występują przewężenia, zwane bramami. Są dwa takie przewężenia: Niżnia Brama Chochołowska i Wyżnia Brama Chochołowska. Górna część doliny rozdziela się na trzy główne ramiona: Dolinę Starorobociańską, Dolinę Chochołowską Wyżnią i Dolinę Jarząbczą. Oprócz tych głównych odgałęzień Dolina Chochołowska posiada jeszcze wiele mniejszych dolin: Mała Sucha Dolina, Wielka Sucha Dolina, Dolina Huciańska, Dudowa, Trzydniowiańska, Głębowiec, Długa, Kryta, Wielkie Koryciska, Małe Koryciska oraz wiele żlebów.

Przyjemnie wędrowało się dolinką, a wzburzony Potok Chochołowski szumiał i nas zachwycał

Nazwę swą dolina zawdzięcza oddalonej o kilkanaście kilometrów wsi Chochołów. Wieś ta już w XVI wieku zajmowała obszar Tatr pomiędzy Wołowcem a Bobrowcem (bardziej użyteczne dla rolnictwa i pasterstwa obszary doliny już wcześniej zostały przydzielone nadaniami królewskimi innym wsiom starszym od Chochołowa). Dzięki występowaniu w dolinie dużej powierzchni polan i hal, stała się ona największym ośrodkiem pasterstwa w Tatrach. W 1930 r. 70 juhasów wypasało na niej ok. 4000 owiec, ponadto 280 pastuchów wypasało bydło. Ogromna też była liczba szałasów, bacówek i szop.

Po dwóch godzinach wędrówki dotarliśmy do Polany Chochołowskiej i mogliśmy zobaczyć stojące tam bacówki

Dolina znajduje się na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego, ale nie jest jego własnością, lecz należy do Wspólnoty Leśnej Uprawnionych Ośmiu Wsi z siedzibą w Witowie. W 1983 r. górale odzyskali sądownie prawo do gospodarowania swoją własnością. TPN jedynie nadzoruje ich działalność. Na terenie Doliny Chochołowskiej prowadzona jest gospodarka leśna i wycinane są drzewa. Istnieje też pasterstwo, choć nie w takich rozmiarach, jak dawniej. Dzięki temu, że polany są wypasane, a niektóre również koszone, nie ulegają one zarastaniu lasem, jak dzieje się to na polanach będących własnością TPN.

A na kolejnym zdjęciu już nie bacówka tylko Schronisko PTTK na Polanie Chochołowskiej 😉

Główna baza noclegowa w rejonie Doliny Chochołowskiej, czyli schronisko PTTK znajduje się na wysokości 1146 m n.p.m.
Pierwsze schronisko wybudowane zostało przez Warszawski Klub Narciarski w latach 1930–32. W styczniu 1945 r. spalone zostało przez Niemców. Obecny budynek został wybudowany w latach 1951–1953. Podczas swojej drugiej pielgrzymki do ojczyzny 23 czerwca 1983 r. przebywał w Dolinie Chochołowskiej papież Jan Paweł II. Pobyt ten został upamiętniony tablicą pamiątkową przy wejściu do schroniska, a także wytyczeniem szlaku papieskiego w Dolinie Jarząbczej. W schronisku znajduje się również rzeźba – podarunek dla papieża od Lecha Wałęsy.
W Dolinie Chochołowskiej nakręcono do filmu Potop scenę z kuligiem, a także 7 odcinek Janosika. Tutaj również przeprowadzane były szkolenia komandosów i zawody ratowników tatrzańskich.

Schronisko PTTK na Polanie Chochołowskiej to świetna baza wypadowa w Tatry Zachodnie   Jest to największe schroniskiem w Tatrach Polskich, czynne przez cały rok. Turystom oferuje 121 miejsc noclegowe w pokojach 2-, 3-, 4-, 6-, 8- i 14-osobowych. Posiada także świetlicę, przechowalnię całoroczną nart, kuchnię turystyczną i suszarnię ubrań. Obok schroniska znajduje się dyżurka, w której okresowo dyżurują ratownicy TOPR. W schronisku można bezpłatnie zagotować sobie wodę w czajniku elektrycznym w kuchni turystycznej. Administracyjnie schronisko znajduje się na terenie wsi Witów.

Po solidnym posiłku i regeneracji sił ambitnie szlakiem zielonym udaliśmy się  Wyżnią Doliną Chochołowską na Wołowiec

Widoki cudne … idąc zachwycamy się, a ja strzelam fotki 😉

„Tu w górach przyjeżdża się, by stanąć przed pewną rzeczywistością geograficzną, która nas przewyższa i pobudza do zaakceptowania tej postawy, do pokonania samych siebie. I widać tych piechurów, turystów, alpinistów, tych wspinających się nierzadko, jak bohaterowie, którzy podążając za milczącym słowem, słowem majestatycznym, odwieczną wymową gór idą, wspinają się i pokonują samych siebie, aby dotrzeć na szczyty”…
(Jan Paweł II)

Dolina Chochołowska była jednym z ulubionych miejsc turystycznych Karola Wojtyły, bywał tutaj wielokrotnie

Po ponad 2 godzinach wędrówki (cały czas idąc pod górę) stanęliśmy pod szczytem Wołowca z zamiarem wejścia na niego. Plany były ambitne, bo dalej miał być Jarząbczy Wierch, Kończysty Wierch i przez Trzydniowiański Wierch zejście do Doliny Chochołowskiej. Niestety, jak to w górach często bywa –  pogoda gwałtownie załamała się   W takiej sytuacji, dodatkowo jeszcze będąc z dziećmi postanowiliśmy z mężem, że idziemy w drugą stronę, na lżejszy i krótszy szlak tzn. na Rakonia, Grzesia i ponownie schodzimy do schroniska na Chochołowskiej Polanie

Po odpoczynku idziemy więc na Rakonia podziwiając Zachodnie Tatry Słowackie
Na zdjęciu można wypatrzeć jedno z jezior w Dolinie Rohackiej 😉

Na kolejnym zdjęciu ponownie widzimy Dolinę Rohacką
– uwielbiam takie widoki i to dla nich pokonuję trud wędrówki oraz mój lęk ekspozycji (wysokości, przestrzeni) 😉

Popędzani błyskawicami, grzmotami i coraz bardziej zacinającym deszczem po godzinie dotarliśmy do Grzesia Na szybkensa zrobiliśmy zdjęcia i dalej w drogę 😉

A wkrótce, tuż pod Grzesiem, ku naszej wielkiej radości – rozpogodziło się 😉

Naszym oczom ukazał się wspaniały widok parujących gór

Ciekawe i urokliwe zjawisko …ja oczywiście strzelałam fotki jak szalona 😉

„Góry dają człowiekowi, poprzez zdobywanie wzniesień nieograniczony kontakt z przyrodą – poczucie wewnętrznego wyzwolenia, oczyszczenia, niezależności.” (Jan Paweł II)

Osobom lubiącym chodzić po Tatrach i podziwiać piękne widoki, ale jednocześnie bojącym się wyeksponowanych odcinków, przepaści, łańcuchów i klamr, bądź tak jak my rodzinom z dziećmi – gorąco polecam ten szlak

Trasa: Siwa Polana – Dolina Chochołowska – Schronisko na Polanie Chochołowskiej – Wyżnia Dolina Chochołowska – Rakoń – Grześ – Schronisko na Polanie Chochołowskiej – Dolina Chochołowska – Siwa Polana

Każdy, kto chodzi po górach doskonale wie jak zmienna potrafi być tam pogoda.       Dolinę Chochołowską przeszliśmy w słońcu i sprzyjająca aura towarzyszyła nam aż do wejścia na grań. Pod Wołowcem zrobiło się czarno i zagrzmiało i to załamanie pogody towarzyszyło nam aż do Grzesia, po czym padać przestało i nawet słonko wyszło A w drodze powrotnej, w połowie Doliny Chochołowskiej kolejne oberwanie chmury i zanim doszliśmy do Siwej Polany, do samochodu to byliśmy cali mokrzy, ale co tam, grunt, że zadowoleni 😉

POZDRAWIAM SERDECZNIE
zapraszając do czytania moich kolejnych relacji z górskich tras :)