Witam serdecznie Poprzednio opowiadałam o ruinach Zamku Czorsztyńskiego, a teraz wspomnieniami wędruję na przeciwległą stronę Dunajca, gdzie nad skarpą jeziora wznosi się średniowieczny Zamek w Niedzicy

Zamek Dunajec znajduje się na prawym brzegu Zbiornika Czorsztyńskiego we wsi Niedzica-Zamek, na obszarze Polskiego Spisza lub Zamagurza (Pieniny Spiskie).

Zamek został wzniesiony prawdopodobnie na początku XIV wieku przez braci Rykolfa i Kokosza Berzeviczów. Pierwsza wzmianka o zamku pochodzi z 1325 roku. Rok później Kokosz Berzevicz został oskarżony o defraudację i odebrano mu wszelkie dobra spiskie. Król przekazał zamek w ręce Wilhelma Drugetha. Niedługo potem warownia wróciła jednak ponownie do rąk Brzeviczych. W tym czasie odnotowano oblężenie oraz napaść na zamek. W 1528 roku zamek oraz należące do niego ziemie przeszły w ręce króla – Jana Zapolya, który potem przekazał go Łaskim (Hieronimowi oraz jego synowi Olbrachtowi). Olbracht Łaski powszechnie znany ze złego prowadzenia, najpierw zamek zastawił po to by w konsekwencji sprzedać go. Tak Niedzica znalazła się w rękach Jerzego Horvatha. Ten przekształcił warownię w prawdziwą renesansową rezydencję. W tym czasie zamek był jednak znów oblegany, zdobywany i łupiony – w tym także przy użyciu armat. Przechodził z rąk do rąk aż w końcu znalazł się we władaniu (już po raz trzeci) Horvathów. Andreas Horvath mieszkał tu aż do swej śmierci. Został on zapamiętany przez historię przede wszystkim przez pryzmat hucznych zabaw, które urządzał na zamku. Być może to właśnie wówczas urządzono pierwszy spływ Przełomem Dunajca. Ostatnim właścicielem warowni przed I wojną światową był ród Salamonów. Po zakończeniu działań wojennych zamek Dunajec, pozostał co prawda nadal własnością Salamonów, ale znalazł się już na terytorium Polski. Od 1948 roku zamek przechodził prace restauracyjne w konsekwencji których został odbudowany i udostępniony do zwiedzania. (Źródło informacji: http://www.pieniny.net.pl)

Z zamkiem w Niedzicy los obszedł się łaskawiej niż z pobliskim zamkiem w Czorsztynie i do dzisiejszych czasów pozostał w nienaruszonym stanie. Obecnie właścicielem Zamku jest Stowarzyszenie Historyków Sztuki. Znajduje się tam Dom Pracy Twórczej, w którym wydzielono miejsce na restaurację i mały hotelik. Górne piętra Zamku to część muzealna.
(Źródło informacji: http://www.niedzica.pl )

Teraz przejdziemy do części muzealnej, gdzie można podziwiać meble i obrazy z różnych epok stylowych, z XVIII i XIX wieku

Zamek ten był plenerem wielu filmów. Od marca 1955 r. kręcono tutaj zdjęcia do filmu „Zemsta” na podstawie komedii Aleksandra Fredry z 16-letnią Beatą Tyszkiewicz w roli Klary. W 1967 r. w pomieszczeniach i najbliższej okolicy zamku powstał polski film wojenny „Zwariowana noc”, który został zrealizowany na podstawie powieści Natalii Rolleczek. W 1975 r. powstał na zamku film „Mazepa”, zrealizowany na podstawie dramatu Juliusza Słowackiego. Zamek był również miejscem realizacji zdjęć m.in. do seriali telewizyjnych „Janosik” oraz „Wakacje z duchami”. Obiekt jest również miejscem akcji w książce przygodowej Agi Paszkot „Ciotka, licho i niedzickie zamczycho”. W 2011 roku był też siódmym postojem w „The Amazing Race Australia 2”.
(Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org)

Zamyślony rycerz ze zdjęcia hmmm… chyba wciąż na rolę swego życia czeka 😉

Wchodzimy do kolejnej komnaty, a tu proszę jaki poczęstunek już na nas czeka 😉

No niestety nie zawsze słodko bywa o czym możemy przekonać się również i podczas zwiedzania zamku zaglądając do sali tortur

Z niedzickim zamkiem wiąże się tajemnica tak zwanego testamentu Inków. W czasie konkwisty potomkowie możnych inkaskich rodów, aby ratować skarby zgromadzone przez swe ludy postanowili zatopić je w leżącym wysoko w Andach jeziorze Titicaca. Jeden z właścicieli zamku Niedzickiego – a dokładnie Sebastian Berzeviczy – ożenił się z inkaską księżniczką, z kolei ich córka wyszła za spadkobiercę inkaskiej królewskiej rodziny. Owocem tego małżeństwa był Antonio. Ten właśnie na terenie warowni ukrył testament, w którym zapisane były informacje o skarbie. W 1946 roku odkryto rzemienie, zawierające węzełkowe pismo Inków. Niestety treść znalezionego dokumentu do dziś jest nieznana. A skarb? Skarb prawdopodobnie nadal czeka na swojego odkrywcę, choć tych którzy próbują go znaleźć wcale nie brakuje. (Źródło informacji: http://www.pieniny.net.pl )

Zamek Dunajec w Niedzicy położony jest w bardzo malowniczym miejscu. Z tarasów widokowych zamku górnego można podziwiać wspaniałą panoramę okolicy – Jezioro Czorsztyńskie, ruiny zamku w Czorsztynie, Pieniny, a nawet Tatry

Poniżej widzimy Jezioro Czorsztyńskie pięknie otoczone górami

Kolejne spojrzenie pada w kierunku pobliskiej zapory na Jeziorze Czorsztyńskim

Z zamkiem niedzickim związanych jest kilka legend. Jedna dotyczy dębu, którego pień można zobaczyć przed zamkiem. W XVI w. okolica przeszła w ręce węgierskich magnatów Horvathów z Palocsy. Podobno byli oni bardzo srodzy dla ludu, więzienie zamkowe było pełne, a górale głodowali. Pewnego razu młody Jan Horvath, który wsławił się nakładaniem bardzo wysokich podatków na plebanów i więzieniem wielu z nich w zamku zobaczył na drodze Cygankę tasującą karty. Zaoferowała mu wróżbę, którą Horvath z niechęcią zgodził się wysłuchać. Cyganka powiedziała że dzielny jest jego ród ale okrutny, a jego zguba bliska. Rzuciła też na ziemię żołędzia i rzekła do Horvatha żeby chronił dębu który właśnie zasadziła bo od niego będzie zależał los jego rodu. Oburzony Horvath kazał pojmać i powiesić Cygankę ale ta zdążyła uciec. Nikt nie traktował wróżby poważnie do czasu aż w miejscu zakopania żołędzia nie zaczęła wyrastać łodyżka z listkami. Od tej pory miejsce to było chronione przez Horvathów. Przepowiednia sprawdziła się kilka wieków później. Gdy dąb usechł, ród Horvathów wymarł… (Źródło informacji: http://zamki.res.pl )

Więcej legend można przeczytać na stronie: http://www.zamkipolskie.net.pl/pages/zamki/niedzica/niedzica_legendy.htm, a tymczasem z zamku w Niedzicy oglądamy ruiny zwiedzanego już wcześniej zamku w Czorsztynie 😉

Oprócz zamku warto także zwiedzić dwa inne obiekty: spichlerz i wozownię.

W Wozowni można obejrzeć kilkanaście zabytkowych pojazdów konnych, sanki oraz akcesoria podróżne z lat 1900-1939

I jeszcze jeden kadr z wozowni – urocza rodzinka już do podróży przygotowana 😉

U stóp Zamku Dunajec w Niedzicy znajduje się przystań. Warto podejść do niej i skusić się na rejs statkiem po wodach Jeziora Czorsztyńskiego.

Rejs statkiem „Harnaś” rozpoczyna się o pełnej godzinie i trwa około 50 minut. Na statku tym znajdują się dwa pokłady widokowe, toaleta oraz kawiarnia. Jednorazowo zabiera 130 osób. Z przyjemnością i my popłynęliśmy nim, więc teraz jeszcze króciutka relacja z tego rejsu

Podczas rejsu można podziwiać ruiny zamku w Czorsztynie, Zamek Dunajec w Niedzicy, Zaporę Wodną w Niedzicy, skansen na półwyspie Stylchen, Zielone Skałki, Pieniński Park Narodowy oraz wiele innych atrakcji zarówno architektonicznych jak i przyrodniczych

Wspaniale płynęło się „Harnasiem”, ale ciekawą atrakcją są także rejsy gondolą „Czorsztynianka”. Stanowią one rodzaj „wodnych taksówek”. Rejsy gondolami odbywają się codziennie na szlaku łączącym ruiny zamku Czorsztyńskiego z zamkiem w Niedzicy. Istnieje również możliwość wykupienia wycieczek dookoła jeziora (czas trwania 40 minut).

Na kolejnym zdjęciu pięknie prezentujące się ruiny zamku w Czorsztynie, a u ich stóp jedna z gondoli

To co miłe zazwyczaj szybko się kończy i nasze zwiedzanie z wody też już dobiega końca z miejsca w którym wyruszyliśmy, a więc z przystani u stóp niedzickiego zamku

My opuszczamy statek, a nowi zainteresowani rejsem już czekają, by rozpocząć go

Niedzicką zaporę widzieliśmy już z Zamku Niedzica, a także płynąc po Jeziorze Czorsztyńskim – teraz nadszedł czas by po niej pospacerować 😉

Na zdjęciu kanał przelewowy zapory (widok z mostku na koronie).

Budowę zapory rozpoczęto w 1975. W latach 80. i 90. XX wieku spotykała się ona z ostrymi protestami ekologów. Realizację zapory, zbiornika oraz elektrowni zakończono w 1997.
Zapora Niedzica jest najwyższą w Polsce zaporą ziemną z centralnym uszczelnieniem glinowym. Jej wysokość maksymalna od chodnika galerii wynosi 56 m. Długość zapory wynosi 404 m. Korona budowli ma szerokość 7 m i jest udostępniana do ruchu pieszych oraz przejazdu pojazdów obsługi. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

Poniżej widok z Zapory Niedzica na Zamek Dunajec ( w tle można wypatrzeć Zamek Czorsztyn)

I to był już ostatni kadr z tego malowniczego miejsca w Pieninach. Z pewnością warto odwiedzić te tereny, zwiedzić Zamek Dunajec w Niedzicy, ruiny Zamku Czorsztyńskiego, pospacerować po Zaporze Wodnej w Niedzicy, a także zafundować sobie rejs statkiem po wodach Jeziora Czorsztyńskiego. Będąc tam warto również udać się do Rodzinnego Parku Rozrywki Spiska Kraina. To miejsce też odwiedziliśmy i foto relację z pobytu w nim planuję przygotować, ale chyba dopiero zimą 😉 Nowa tatrzańska wyprawa za mną i mnóstwo nowych  zdjęć z niej czeka, więc teraz w pierwszej kolejności na tym się skupię i o tym kolejne wpisy przygotuję Zapraszam

POZDRAWIAM GORĄCO i nadal wakacyjnie

Witam Zachwycałam się tu niedawno słowackimi zamkami, ale przecież i u nas w Polsce pięknych zamków lub ich ruin nie brakuje. Podczas zeszłorocznych wakacji kilka z nich zwiedziłam, ale opowiem tylko o tych, które na moim blogu jeszcze nie gościły Pierwszym z nich są niewielkie, ale jakże pięknie usytuowane i malownicze ruiny Zamku Czorsztyńskiego

Zamek strzegący granic Królestwa Polskiego,
Murem ciężkim wzniesiony przez Króla Wielkiego,
Dawniej nad rzeką górował, na wzgórzu wznosił,
Dziś często wśród zamku ruin mgła się unosi.

Zamek wzniesiony z obronnym zamysłem Króla,
Jak spisały na kartach kronikarskie pióra,
Powstała nowa brama obok dawnej wieży,
I zapadnia przed zamkiem na zbrojnych rycerzy.

Na zamku bywały koronowane głowy,
Jadano tu jadło z dziczyzny, pito miody,
Witano Jadwigę nim koronę przyjęła,
I u boku Króla krajem władać poczęła.

Cały i pół wieku pół od chłopskiego ruszenia,
Zamek popadł ofiarą wielkiego płomienia,
Ogień strawił ze smakiem wielkie dachu bele,
Zamek padł w ruinę. Na czasu pewnie wiele.

Stał się rebelii siedzibą lat później wiele,
Gdy wysłannik Napierski stanął na jej czele.
Skazany za bunt, za zdradę, pism fałszowanie,
Na pal wbity został, na powolne konanie.
(Marcin Szwaczko – „O Czorsztynie”)

Ruiny tego gotyckiego zamku położone są na wzgórzu nad Dunajcem (obecnie nad Jeziorem Czorsztyńskim) w granicach Pienińskiego Parku Narodowego ( w 1996 r. rezerwat Zamek Czorsztyn o powierzchni 10,28 ha stał się częścią Pienińskiego Parku Narodowego).

Zamek został wzniesiony w XIV wieku z inicjatywy Kazimierza Wielkiego, jako warowania graniczna, której zadaniem było strzeżenie szlaku handlowego oraz dyplomatycznego usytuowanego w dolinie Dunajca. Jako oficjalna twierdza królewska rezydował w niej starosta. Funkcję tę przez pewien czas pełnił legendarny Zawisza Czarny z Garbowa.

Historia zamku była burzliwa. Był on kilkakrotnie zdobywany i oblężony. Z jego późniejszych dziejów znany jest motyw zdobycia Czorsztyna przez Kostkę Napieralskiego w czasie trwania buntu chłopskiego w 1651 roku. Napierski nie utrzymał się tutaj jednak długo. Po 10 dniach został schwytany i nabity na pal. Taką wymierzono mu karę za zdradę oraz bunt. W XVII wieku za rządów starosty Jana Baranowskiego Zamek w Czorsztynie przeżywał swój prawdziwy renesans. Twierdza została wówczas odbudowana i odnowiona. Około 1795 roku niestety budowla została doszczętnie zniszczona w pożarze. Od tej chwili popadała w ruinę. Pozostałości zamku, które zostały później odbudowane oraz odrestaurowane pozostają dziś pod opieką Pienińskiego Parku Narodowego i są udostępnione do zwiedzania. W trakcie prac utrwalono m.in. mur tarczowy. Odbudowano także piwnice, kuchnię oraz część dziedzińca. Na zamku średnim ku zaskoczeniu wszystkich odsłonięto relikty cylindrycznej wieży obronnej z czasów Kazimierza Wielkiego – najstarszej murowanej części warowni. Ciekawym znaleziskiem był także depozyt drewnianych naczyń, który odkryto na dziedzińcu zamku górnego. W późniejszym czasie odgruzowano także zamek średni. Tym samym trasa zwiedzania uległa znacznemu wydłużeniu. Baszta Baranowskiego jest utrzymywana w formie zakonserwowanej ruiny – bez zadaszenia, drzwi czy okien. (Źródło informacji: http://www.pieniny.net.pl)

Jeszcze bardziej szczegółową historię zamku można przeczytać na stronie:
http://www.zamekwczorsztynie.pl/ 

Szukając informacji o tym zamku natknęłam się na taką oto ciekawostkę:
„Leżąc na granicy Czorsztyn był wielokrotnie miejscem ważnych wydarzeń historycznych oraz pobytów władców, poselstw i rycerstwa podążających na Węgry i z powrotem. Wielokrotnie przebywał tu Kazimierz Wielki, dwa razy gościł Władysława Jagiełłę, a Jadwiga w 1384 r. zatrzymała się w drodze po polską koronę. Tutaj miała zostać zwrócona pożyczka 37 tys. kop groszy praskich jaką udzielił Jagiełło Zygmuntowi Luksemburskiemu w zamian za Spisz (do zwrotu nigdy nie doszło). W Czorsztynie Władysław Warneńczyk pożegnał się z matką Zofią i bratem Kazimierzem podczas wyprawy przeciw Turkom. W 1655 Jan Kazimierz przekazał tu Jerzemu Lubomirskiemu skarb koronny, archiwum państwowe i insygnia koronacyjne, w tym jak pisał historyk P. Jasienica „tragikomiczny symbol uroszczeń” 2 korony: moskiewską i szwedzką (połowę Litwy zajmowała wówczas Moskwa a prawie cała Polska poddana była Szwedom). Lubomirski zabezpieczył wszystko w swej warowni w Lubowli na Spiszu (dziś Stara Lubovna na Słowacji)”. (Źródło informacji: https://zamki.res.pl )

Nazwa Czorsztyn pojawiła się już za czasów Kazimierza Wielkiego. Wtedy także zamek rozbudowano i uczyniono siedzibą starostów. Nazwa pojawiła się w dokumentach z 1348 roku.  Najprawdopodobniej wywodzi się ona od niemieckiego słowa „Schorstein” lub „Schorrenstein”, co oznacza dosłownie ostro sterczącą i wystającą skałę. (Źródło informacji: http://www.pieniny.net.pl )

Do zwiedzania udostępnione są zachowane i częściowo utrwalone ruiny zamku dolnego, średniego i górnego, renesansowa baszta Baranowskiego i Zieleniec

Z tarasów widokowych zamku górnego roztacza się ciekawa panorama na Zbiornik Czorsztyński

Można podziwiać stąd także Tatry, Gorce, Pieniny Spiskie, fragmentu Pienin Czorsztyńskich oraz Podhale.

I jeszcze kilka praktycznych informacji dla osób zainteresowanych jego zwiedzaniem

Indywidualne (bez przewodnika) zwiedzanie ruin zamku w Czorsztynie możliwe jest od 01.05 do 30.09 w godzinach 9.00-18.00 oraz od 01.10 do 30.04 w godzinach 10.00-15.00.

Ceny biletów:
6 zł – bilet normalny,
3 zł – bilet ulgowy (przysługuje m.in. uczniom szkół, emerytom  i rencistom, żołnierzom, osobom niepełnosprawnym),
dzieci do lat 7 – wstęp wolny

To nie była moja pierwsza wizyta na tym zamku, ale ponieważ minęło już kilka ładnych lat od poprzedniej, to z wielką chęcią i ciekawością zmian odwiedziłam go i dokładnie zwiedziłam ponownie Pogoda tego dnia wspaniale dopisała, więc tym bardziej przyjemnie się spacerowało i zwiedzało

POZDRAWIAM CIEPLUTKO, a ponieważ wakacje trwają, to i wakacyjnie 😉

Witam serdecznie W poprzednim wpisie opowiedziałam o Zamku Lubowelskim, a teraz zgodnie z kończącą ten wpis obietnicą zabieram Was do leżącego u jego podnóża skansenu 😉

Na pierwszym zdjęciu widzimy pochodzący z 1930 roku dom z Jarabiny. Jest to trójdzielny dom zrębowy, który stoi na wysokiej kamiennej podmurówce.

Gospodarze witają gości, więc miło nam się to zwiedzanie rozpoczyna

Skansen pod Zamkiem Lubowelskim został założony w 1956 r. Obecnie na jego terenie  znajduje się ciekawy zbór budowli architektury ludowej – domy mieszkalne, budynki gospodarcze, sezonowe domy na polanach, budynki sakralne (cerkiew greckokatolicka), a także zabytki techniki (kuźnia, młyn, warsztat stolarski).

Poniżej dom mieszkalny z Veľkiego Lipníka. Ten trójdzielny dom składający się z izby, sieni i komory, który został wybudowany w 1922 roku. Taki plan budynku występował w słowackich i rusińskich miejscowościach w okolicy Starej Ľubovni

W skansenie można znaleźć obiekty przeniesione z takich regionów jak Spisz i Szarysz.

Celem wystawy jest udokumentowanie materialnej i duchowej kultury Słowaków, Rusinów, Górali, Niemców, Żydów i Romów, którzy od stuleci żyli obok siebie i byli twórcami wartości kulturowych regionu.

Kolejne zdjęcie i na pierwszym planie widzimy dwudzielny dom pasterza z Litmanowej, a w tle greckokatolicką cerkiew św. Michała Anioła z Matysovej

Najważniejszym punktem ekspozycji jest drewniany greckokatolicki kościół, cerkiew pod wezwaniem św. Michała Archanioła, wybudowana w 1833 roku. Należy do ważnych zabytków sakralnej architektury ludowej we wschodniej Słowacji. Jest to zrębowy, jednonawowy budynek z ołtarzem i przedsionkiem, nad którym wznosi się wysoka wieża.

Wnętrze jest zdobione ikonostasem pochodzącym z I połowy XVIII wieku.

Kościół przeniesiono do ekspozycji w 1979 roku, a następnie ponownie poświęcono. Podczas ważnych świąt kościelnych odprawia się tutaj liturgie i nabożeństwa w języku starosłowiańskim.

Na kolejnym zdjęciu dom miejscowego wójta z Veľkiej Lesnej. Jego właściciel posiadał 6 hektarów ziemi, parę koni i dorabiał na furmance. Bryczką przewoził lokalnych mieszkańców do najbliższego dworca kolejowego w Podolincu. Przez kilka lat był miejscowym wójtem. W domu mieszkały dwa pokolenia, które cieszyły się z narodzin 8 dzieci i świętowały 5 ślubów

A teraz zaglądamy do domu mieszkalnego z Jakuban wybudowanego w 1938 roku. W jego wnętrzu zaprezentowano ważne rodzinne wydarzenie – narodziny dziecka. Czerwone zdobienia i powbijane igły miały chronić przed złymi mocami. Dziecko kąpano w drewnianej wanience, a następnie smarowano masłem, zawijano w płócienną pieluszkę i poduszkę

Wystrój wnętrz domów mieszkalnych pokazuje jak dawniej ludzie mieszkali, pracowali i świętowali

W domu mieszkalnym gazdy z Veľkiego Lipníka została umieszczona ekspozycja ukazująca tradycję świętowania Wielkanocy. Wnękę ze stołem, której ściany zdobią religijne obrazy świętych nazywano „švatij kut”.

Część ekspozycji stanowią także budynki techniczne. Możemy więc zobaczyć w Starej Lubowli kowalską kuźnię z drugiej połowy XIX wieku z Torysy, młyn z Sulina oraz warsztat stolarski z Pilhowczyka.

Poniżej młyn z Sulina 
Budynek ten składa się z młynicy oraz części mieszkalnej dla rodziny młynarza. W piwnicy młynicy znajduje się urządzenie rozruchowe i napędowe umożliwiające pracę młyna. Na parterze znajduje się urządzenie techniczne. Młyn pracował przez cały rok oprócz czasu żniw. Ostatnim właścicielem był Frantisek Pavliak, który zmodernizował młyn z pierwotnego kamiennego na walcowy.

Ciekawostką jest kącik dziecięcy z drewnianymi zabawkami dla najmłodszych

Młodsze dzieci bawiły się, a starsze uczyły 😉

Zwiedzanie skansenu uatrakcyjnia widok górującego nad nim Zamku Lubowelskiego

Niedaleko skansenu znajduje się płatny parking, a opłata jednorazowa niezależnie od czasu postoju wynosi 1,5 €.

W trakcie sezonu turystycznego na terenie skansenu organizowane są występy zespołów ludowych, pokazy rzemiosła ludowego oraz letnie pikniki. Warto więc odwiedzić Starą Lubowlę (słow. Stará Ľubovňa), poznać w skansenie dawne tradycje związane ze świętami kościelnymi i z różnymi etapami życia człowieka, zwiedzić Zamek Lubowelski oraz przespacerować się po Starej Lubowli i jej pięknej okolicy

POZDRAWIAM CIEPLUTKO
a ponieważ wakacje tuż, tuż, to i miłych wakacyjnych wyjazdów życzę

Witam  Kolejnym zamkiem na Słowacji, który odwiedziłam i teraz tu przedstawię jest Zamek Lubowelski (słow. Hrad Ľubovňa lub Ľubovniansky hrad) 

Zamek Lubowelski znajduje się we wschodniej części Słowacji, obecnie w mieście Lubowla w kraju preszowskim, w historycznym regionie Spisz. Wybudowany został na wapiennym wierzchołku  o wysokości 711 m.n p.m.

Po słowacku Zamek Lubowelski nazywa się Hrad Ľubovňa lub Ľubovniansky hrad. Z polską nazwą miałam pewien problem. Otóż szukając jej znalazłam w internecie różne formy: Zamek w Lubowli, Zamek w Starej Lubowli, Zamek Lubowlański, Zamek Lubowniański, Zamek Lubowelski, Zamek Lubownia… zdezorientowana zdecydowałam się w końcu użyć nazwy z wikipedii – Zamek Lubowelski i tej będę się tu trzymała 😉

Zamek Lubowelski został zbudowany na przełomie XIII i XIV wieku na polecenie węgierskiego króla Andrzeja III. Miał za zadanie strzec szlaków handlowych wiodących do Rzeczypospolitej. W 1412 roku trafił w Polskie ręce w ramach zastawu spiskiego – umowy między Zygmuntem Luksemburskim a Władysławem Jagiełłą. W jej wyniku polski władca pożyczył węgierskiemu prawie 8 ton srebra. Zabezpieczeniem było 16 miast spiskich. Utworzono z nich starostwo spiskie z siedzibą właśnie w Zamku Lubowelskim. Co ciekawe jednym z pierwszych starostów został Zawisza Czarny z Garbowa – zasłużony rycerz zarówno dla jednego, jak i drugiego króla. Jako że pożyczka nie została spłacona – tereny te przeszły na stałe w polskie ręce i pozostały w nich aż do roku 1769. (Źródło informacji: http://alemuzea.pl )

Zamek Lubowelski był zarządzany przez starostów pochodzących z najpotężniejszych polskich rodów. Najdłużej starostwo spiskie znajdowało się w rękach Lubomirskich i stało się jednym z głównych źródeł ich finansowej potęgi. W murach zamku gościli najwięksi polscy królowie, a podczas potopu szwedzkiego przetrzymywano tu polskie klejnoty koronne. Najsłynniejszym więźniem z kolei był Maurycy Beniowski, znany szlachcic, podróżnik i król Madagaskaru.
Koniec XVIII wieku to przejęcie zastawu spiskiego przez Habsburgów i oficjalne włączenie do Węgier. Mimo to, ostatnimi prywatnymi właścicielami Zamku Lubowelskiego byli znów Polacy – Zamoyscy (1882-1945). Po II wojnie światowej zrujnowaną twierdzę przejęło państwo Czechosłowackie, a w 1966 roku, dzięki staraniom Andreja Čepiššáka, otwarto tu muzeum. (Źródło informacji: http://alemuzea.pl )

Zawiła historia Zamku Lubowelskiego, ale dzięki temu ciekawsza

Poniżej widzimy polskie insygnia koronacyjne, które można podziwiać na Zamku Lubowelskim

Obecnie Zamek Lubowelski częściowo jest trwałą ruiną, a częściowo odbudowany i remont trwa tam właściwie cały czas 😉

W odrestaurowanych pomieszczeniach znajduje się muzeum zamkowe.
Zwiedzanie ekspozycji jest możliwe z przewodnikiem lub przy wykorzystaniu materiałów drukowanych w 9 wersjach językowych.

Zwiedzając sale muzealne można zobaczyć ekspozycje poświęcone zastawowi spiskiemu i historii zamku, a także rodzinie Zamoyskich oraz rodzinie Raisz.

Poniżej kadr z wystawy o Zamoyskich

Było „na bogato”, to teraz dla kontrastu skromny warsztat pracy 😉

Zwiedzając zawędrowaliśmy i do dawnej stolarni

Szewca też warto odwiedzić

Kolejna ekspozycja związana jest z czasami wojny i z cierpieniem…

Wystrój sali robi wrażenie…

… i jeszcze jedna skłaniająca do refleksji ekspozycja…

W jednej z zamkowych komnat można też zobaczyć piękną makietę Zamku Lubowelskiego

W czasach swojej świetności zamek ten był potężną twierdzą i oprócz obrony granicy polsko-węgierskiej strzegł także ważnej drogi kupieckiej, która wiodła doliną rzeki Poprad do Polski. Dzisiaj jest malowniczą ruiną przyciągającą tłumy turystów

W letnim sezonie turystycznym zamek organizuje szereg imprez jak np. występy grup szermierki historycznej, przedstawienia teatralne, czy koncerty muzyki poważnej, które mają spopularyzować go i przyciągnąć zwiedzających

Dodatkową atrakcją są odbywające się na zamku pokazy sokolników

Na kolejnym zdjęciu widzimy gotycką wieżę główną i kaplicę zamkową.

Wieża główna należy do najcenniejszych obiektów tego zamku i po odbudowie, od 2003 roku jest dostępna dla zwiedzających

Zamkowa wieża kusi, więc teraz wejdziemy sobie na nią 😉

I już jesteśmy na zamkowej wieży i piękny widok możemy z niej podziwiać

Z zamkowej wieży rozpościera się wspaniały widok na pobliskie miejscowości, wzgórza i łąki, wijącą się rzekę Poprad oraz szczyty okolicznych gór pokryte gęstymi lasami. Przy dobrej pogodzie można dodatkowo jeszcze podziwiać piękny widok na Tatry i Trzy Korony w Pieninach. Warto więc wejść na nią, prawda? 😉

Doskonałe miejsce widokowe, więc jeszcze chwilkę zabawimy tu…
Flaga Słowacji dumnie powiewa i zachęca do odwiedzin i warto skusić się, bo to przecież jeden z najpiękniejszych słowackich zamków

Dla zainteresowanych godziny otwarcia zamku:

maj – wrzesień
poniedziałek – niedziela: 9:00 – 19:00
dodatkowo otwarte w święta

październik
wtorek – niedziela: 9:00 – 17:00

listopad – marzec
wtorek – niedziela: 10:00 – 15:00

kwiecień
poniedziałek – niedziela: 9:00 – 16:00

Poniżej widzimy znajdujący się pod zamkiem skansen. Wkrótce pójdziemy do niego, ale zanim to nastąpi zobaczmy jego obiekty z zamkowej wieży

Zwiedzanie zamku zajmuje około 2 godzin

Bilety Zamek
Bilet normalny – 5,- €
Bilet ulgowy (dziecięcy i studencki) – 2,5 €
Bilet ulgowy (dla seniorów powyżej 60 lat) – 3,5 €
Bilet rodzinny (2 dorosłych i do 4 dzieci) –  10,- €

Bilety Skansen
Bilet normalny – 2,- €
Bilet ulgowy (dziecięcy i studencki) – 1,- €
Bilet ulgowy (dla seniorów powyżej 60 lat) – 1,5 €
Bilet rodzinny (2 dorosłych i do 4 dzieci) –  4,5 €

Bilety Zamek i Skansen
Bilet normalny – 6,- €
Bilet ulgowy (dziecięcy i studencki) – 3,- €
Bilet ulgowy (dla seniorów powyżej 60 lat) – 4,5 €
Bilet rodzinny (2 dorosłych i do 4 dzieci) –  12,5 €

I ostatnie już spojrzenie na zamkowe kamienne mury, a w następnym wpisie zabiorę Was do skansenu

POZDRAWIAM CIEPLUTKO  

Witam serdecznie Kończąc poprzedni wpis obiecałam, że następnym razem opowiem o Zamku Spiskim, a więc obietnicy dotrzymuję i rozpoczynam moją foto opowieść z wizyty na tymże właśnie zamku 😉

Zamek Spiski znajduje się na wapiennym wzgórzu, na wysokości 634 m n.p.m. i dlatego wspaniale góruje nad okolicą Cały kompleks zamkowy zajmuje powierzchnię ok. 4 ha i jest jednym z największych kompleksów zamkowych w postaci ruin w Europie Środkowej Robi wrażenie, zachwyca i już z daleka zachęca by „zdobyć go”

Jadąc tam samochodem zaparkować można w Spiskim Podgrodziu na dużym, płatnym parkingu znajdującym się pomiędzy starówką a zamkiem. Można również, tak jak my to zrobiliśmy, minąć Spiskie Podgrodzie i zaraz za miejscowością skręcić w prawo (drogowskaz na Spišský hrad). Jadąc tą drogą po chwili dotarliśmy na również duży, ale bezpłatny parking. Z parkingu stromą ścieżką szybko doszliśmy pod zamkowe mury, bramą weszliśmy na jego teren, a po zakupieniu biletów mogliśmy już zwiedzać go do woli

Początki budowy średniowiecznego grodu na trawertynowym wzgórzu sięgają początku XII wieku. Najstarsza wzmianka pisemna o zamku pochodzi z 1120 roku. Na początku pełnił on funkcję twierdzy granicznej na północnej granicy wczesnofeudalnego państwa węgierskiego. Następnie przez kilka wieków był siedzibą żupana spiskiego, co znaczy, że stanowił centralny punkt władzy świeckiej na Spiszu.

W drugiej połowie XV wieku wykonał jego przebudowę nowy właściciel Štefan Zápoľský, który chciał tutaj stworzyć reprezentacyjną siedzibę szlachecką. W kompleksie zamkowym wybudował pałac, salę rycerską i kaplicę świętej Elżbiety. W jednej z komnat zamku urodził się jego syn Jan, który stał się później królem Węgier.

Ostatnie prace budowlane na górnym zamku wykonały rody Thurzo i Csáky.

W 1780 roku kompleks zamkowy zniszczył pożar a Zamek Spiski zamienił się z czasem w ruiny. Całkowitemu spustoszeniu zamku zapobiegli ochraniarze zabytków. W 1970 roku rozpoczęto wymagającą pod względem technicznym konserwację fortyfikacji i pałaców zagrożonych niestabilnością podłoża skalnego. (Źródło informacji: http://slovakia.travel)

Już od jakiegoś czasu chcieliśmy zwiedzić ten zamek, więc teraz z zaciekawieniem spacerowaliśmy po najstarszej części warowni, czyli tzw. górnym zamku zaglądając w niemal każdy zakamarek 😉

Może kogoś to zainteresuje, więc napiszę, że przy wejściu na zamek można wypożyczyć „Audioguide” w języku polskim, za który pobierana jest kaucja zwrotna o wartości 10 euro.

Zwiedzając kompleks zamkowy warto obejrzeć umieszczone tam ekspozycje muzealne Muzeum Spiskiego poświęcone historii zamku, broni średniowiecznej i prawu feudalnemu.

Poniżej rekonstrukcja jednej z zamkowych komnat.
Skromny, ale ładny wystrój wnętrza

Jest i kuchnia Fajnie zobaczyć jak się dawniej żyło 😉

Zwiedzając dotarliśmy i do zamkowej kaplicy – Kaplicy św. Elżbiety

Poniżej zbroja rycerska Nosić ją i walczyć w niej to było wyróżnienie, ale i wysiłek… oj dzielni ci rycerze byli, dzielni

A teraz uwaga!!! Żarty się skończyły – wylądowaliśmy w Izbie Tortur, gdzie znajduje się ekspozycja o nazwie „bez łaski i współczucia” 😉

Uniknęliśmy tortur ufff, więc teraz wejdziemy na zamkową wieżę

I już jesteśmy na tarasie widokowym zamkowej wieży i możemy podziwiać z niego całą okolicę Na zdjęciu widać też Pałac Romański, który na razie nie jest udostępniony do zwiedzania.

Nam aura pogodowa nie sprzyjała, ale przy dobrej pogodzie podobno można zobaczyć stąd nawet Tatry

Z tarasu widokowego zamkowej wieży można podziwiać okoliczne wzgórza, a także niższe partie zamku oraz jego dolny dziedziniec

Poniżej widać darmowy parking, na którym to zaparkowaliśmy

Z tarasu widokowego można zobaczyć też całe Spiskie Podgrodzie

Pomimo wysiłku warto było wejść na wieżę i podziwiać widoki z niej Teraz schodzimy z górnej części zamku, a schodząc doskonale widzimy jego niższe partie i cały dolny dziedziniec

I zmiana perspektywy – oglądaliśmy już z zamku dziedziniec dolny, a teraz z dziedzińca dolnego popatrzymy sobie na zamek 😉

Dolny dziedziniec zbudowany najpewniej w połowie XV wieku dawał ochronę obozującego wojska i mógł się przyczynić do ochrony dużej liczby okolicznej ludności. W jego dolnej części rzucają się w oczy fundamenty okrągłego obiektu. Była to wieża mieszkalna zbudowana w pierwszej połowie XV wieku, chroniona potężną fosą i drewnianą palisadą. Częściowo służyła jako magazyn broni. Po wybudowaniu murów dziedzińca straciła częściowo funkcję twierdzy. Po wewnętrznej stronie murów znajdowały się obiekty gospodarcze. Przez ten dziedziniec przebiega część wału grodziska puchowskiego.
(Źródło informacji: http://www.spisskyhrad.sk )

Dodatkową atrakcją tego miejsca są odbywające się latem różne imprezy historyczne i rekonstrukcyjne

Znajduje się tu również mała gastronomia, sklepik z pamiątkami i toalety.

Zainteresowanie budzą też armaty i podobnie jak ja, wielu turystów robi sobie przy nich sesje zdjęciowe 😉

Zamek Spiski można zwiedzać w godzinach:
Marzec, kwiecień:     Po – Nie     10.00 – 16.00
Maj – październik:     Po – Nie       9.00 – 19.00
Listopad:                    Po – Nie           10.00 – 16.00
Od grudnia do marca zamek jest zamknięty!
(Te godziny oczywiście mogą ulec zmianie, więc przed wyjazdem warto to dla pewności sprawdzić)

Może kogoś zainteresuje też cennik, więc udostępniam:
6 euro – dorośli
4 euro – studenci w wieku 19-26 lat oraz seniorzy (od 60 roku życia)
3 euro – dzieci w wieku 6-18 lat
dzieci do 6 lat – wstęp darmowy

Poniżej w zbliżeniu mury otaczające dolny dziedziniec i jedna z baszt obronnych

Wspaniała lokalizacja, dzięki której sylwetka zamku widoczna jest już z daleka i zachwyca. Z bliska przyjemne spacerowanie wśród wysokich kamiennych murów, oglądanie ciekawych wystaw muzealnych i rekonstrukcji historycznych, a także podziwianie widoków z zamkowej wieży. To wszystko sprawia, że warto udać się na słowacki Spisz, by zobaczyć i dokładnie zwiedzić malownicze ruiny Zamku Spiskiego (słow. Spišský Hrad). I ku zachęcie dodam jeszcze, że w 1993 roku w uznaniu jego znaczenia dla kultury tych ziem, został on wpisany wraz z okolicą na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Zwiedzając Zamek Spiski warto pospacerować też po pobliskim miasteczku – Spiskim Podgrodziu. Po raz pierwszy wzmiankowane w 1249 roku, prawa miejskie otrzymało w 1271 roku. W latach 1412-1769 wchodziło w skład starostwa spiskiego.

Wraz z Zamkiem Spiskim, Spiską Kapitułą i kościołem Ducha Świętego w pobliskiej miejscowości Żehra od 1993 Spiskie Podgrodzie znajduje się na liście dziedzictwa UNESCO.

Spiskie Podgrodzie (jak wskazuje nazwa) było początkowo osadą na podgrodziu Zamku Spiskiego, ale już w następnych wiekach rozwijało się niezależnie od niego.

Pohradie jest najstarszą osadą niemiecką na Spiszu, założoną przez Sasów w XII wieku za panowania Gejzy II. Do ok. 1133 kasztelania spiska miała być posagiem Judyty, córki Bolesława Krzywoustego. W średniowieczu słynęło z cechów rzemieślników, zwłaszcza sukienników i rzeźników, a w późniejszym okresie także szewców. Od 1456 miało prawo do urządzania targów, które odbywały się w czwartki aż do XX wieku. W 1667 odnotowano w mieście 16 cechów, a wyroby ze Spiskiego Podgrodzia był znane na całym Spiszu i w okolicznych krajach. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org )

Kiedyś w Spiskim Podgrodziu mieszkali liczni Niemcy (jeszcze w 1921 ok. 15%) oraz Żydzi. Obie narodowości posiadały własne świątynie i szkoły. Obecnie najliczniejsza mniejszość to Romowie.

Najważniejszymi zabytkami Spiskiego Podgrodzia są:
– rynek z XVI-wiecznym ratuszem i barokowym słupem maryjnym,
– klasycystyczny kościół katolicki Narodzenia NMP, wzniesiony na ruinach kościoła gotyckiego, z którego ocalałą wieża i portal wejściowy,
– klasycystyczny kościół ewangelicki,
– synagoga,
– zabytki Spiskiej Kapituły

I to już wszystko na dzisiaj Cieszę się, że mogłam zwiedzić dokładnie Zamek Spiski oraz przespacerować się uliczkami Spiskiego Podgrodzia

POZDRAWIAM i zachęcam do czytania mojego kolejnego wpisu, w którym planuję opowiedzieć o jeszcze jednym słowackim zamczysku Nazwy na razie nie zdradzam, ale obiecuję, że będzie równie ciekawie 😉  

Wędrówkę w Słowackim Raju już zakończyliśmy (poprzedni wpis), ale kraju naszych południowych sąsiadów jeszcze nie opuszczamy, gdyż chciałabym pokazać tu kilka ciekawych zamków leżących na tych właśnie terenach, a które to podczas zeszłorocznych wakacji udało mi się zwiedzić

Jako pierwszy przedstawiam zespół zamkowy usytuowany w mieście Kieżmark na Spiszu, w północnej Słowacji. Należy on do kategorii tzw. zamków miejskich, sytuowanych na terenach miast, połączonych z nimi murami w jeden system obronny i mających w znaczący sposób podnosić obronność tych ośrodków miejskich. W przypadku Kieżmarku jednak to właściciele zamku przez długie lata należeli do największych wrogów miasta, które chcieli pozbawić lukratywnych przywilejów wolnego miasta królewskiego i zepchnąć do rangi miasta prywatnego.

Początki dziejów kieżmarskiego zamku wiążą się z węgierskim rodem Zápolyów, którzy w XV w. stali się właścicielami dawnej osady skupionej wokół kościoła św. Elżbiety w widłach Popradu i Ľubicy. Prace budowlane rozpoczęły się w 1465 r., kiedy Emeryk Zápolya został żupanem Spisza. Jako pierwsza – jeszcze w tym samym roku – powstała wieża bramna. W następnych latach wzniesiono mury obronne, które połączono z istniejącymi już wówczas murami miejskimi. W ten sposób zamek uzyskał w przybliżeniu swój obecny kształt na rzucie nieregularnej elipsy. Wewnątrz, wzdłuż murów obronnych, powstały budowle mieszkalne i gospodarcze, w tym gotycki pałac. Do ich budowy użyto m.in. materiałów z rozebranego wówczas kościoła św. Elżbiety. System fortyfikacji został uzupełniony wieżą obronną po stronie północno-zachodniej, w której obecnie znajduje się kaplica. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org )

Na drugim zdjęciu wieża bramna zamku w Kieżmarku
Odrestaurowana pięknie się prezentuje i zachęca by wejść do środka 😉

Teraźniejszy, w większości renesansowy wizerunek zamek Kežmarok otrzymał po długotrwałej, kilkuetapowej przebudowie w latach 1572-1624. Pozostałe rekonstrukcje finansowali członkowie rodu Thököly, którzy do Kežmarku ściągnęli włoskich kamieniarzy, murarzy i malarzy, aby przerobili gród obronny na reprezentacyjną siedzibę rodzinną. Budynki na dziedzińcu otrzymały renesansowe arkady, pompatyczne sale na piętrze – ozdoby w postaci naściennych malowideł a wnętrze kaplicy zamkowej zostało odnowione w stylu wczesnego baroku. (Źródło informacji: http://slovakia.travel)

Ładny zamek i zadbany dziedziniec, więc jak widać turystów zwiedzających to miejsce nie brakuje

Zamek ten zasłynął historycznym wyczynem damy Beaty Laski, która w 1565 roku wyruszyła w towarzystwie kilku mieszczan z Keżmarku na wycieczkę do niedalekich gór Śnieżnych, dziś nazywanych Tatrami. Kiedy księżna po trzech dniach wróciła znad stawu Zelené pleso do domu, rozgniewany małżonek pan Albert Laský za karę uwięził ją w wieży zamkowej, gdzie w okropnych warunkach trzymał ją przez długich sześć lat. Jedynym zmiłowaniem dla nieszczęsnej księżnej były dwa małe okna, jedno z widokiem na umiłowane góry Śnieżne, drugie na podawane jedzenie. (Źródło informacji: http://slovakia.travel)

Trzy dni radości i sześć lat więzienia… kara nie adekwatna do przewinienia, oj smutny los spotkał księżną za jej umiłowanie gór, biedna kobieta…

W 1931 roku w części kompleksu zamkowego otworzono pierwsze ekspozycje muzeum regionalnego. Po generalnym remoncie zamku w latach  1962 – 1985 zbiory muzealne poszerzyły się, a aktualnie zwiedzający mogą sobie obejrzeć kilka ekspozycji, a latem także przedstawienia teatralne podczas nocnego zwiedzania grodu.

Sal muzealnych zamku w Kieżmarku już nie zwiedzaliśmy, a zamiast tego udaliśmy się do Żehry (słow. Žehra, jedna z najstarszych miejscowości na Spiszu), by dokładnie zwiedzić Zamek Spiski (słow. Spišský Hrad)

Jedno zdjęcie na zachętę, a dokładniej opowiem o nim następnym razem w o wiele dłuższym niż ten wpisie

POZDRAWIAM już z wielką niecierpliwością na wiosenne ocieplenie czekając

Witam Planując letnie górskie wędrowanie zawsze staram się by było ciekawie i różnorodnie. Tak było i w zeszłym roku gdy wędrowaliśmy po polskich Tatrach Wysokich – wpis nr.146. Przełęcz Krzyżne (2112 m n.p.m.), po słowackich Tatrach Wysokich – wpis nr.147. Schronisko Téryego (słow. Téryho chata, Térynka), po polskich Tatrach Zachodnich – wpis nr.148. Przez Dolinę Kondratową na Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.) oraz po słowackich Tatrach Zachodnich – wpis nr. 149. Goły Wierch (słow. Holý vrch, 1723 m n.p.m.). Oprócz tatrzańskiego wędrowania dla odmiany i by poszerzyć naszą znajomość gór odwiedziliśmy również znany nam do tej pory tylko z nazwy, zdjęć i opowieści – Słowacki Raj. Było ciekawie i bardzo ekscytująco, więc z przyjemnością wspominam tą eskapadę

Słowacki Raj (słow. Slovenský raj) to położony na terenie powiatów popradzkiego, spiskonowowiejskiego i rożniawskiego krasowy płaskowyż o średniej wysokości od 800 do 1000 m, będący częścią Słowackich Rudaw (słow. Slovenské rudohorie).

Na terenie Słowackiego Raju istnieją liczne znakowane szlaki turystyczne – piesze i rowerowe. Szczególnie ciekawymi miejscami są wąwozy o wysokich, prawie pionowych ścianach, zwane po słowacku roklinami, w których potoki (niektóre okresowe) utworzyły liczne progi skalne, wodospady i marmity. Różnice poziomów pomiędzy górnymi a dolnymi wylotami tych wąwozów wynoszą od 180 do 470 m. Najbardziej znane rokliny Słowackiego Raju to Veľký Kyseľ, Malý Kyseľ, Veľký Sokol, Malý Sokol, Kláštorská roklina, Stratenský kaňon, Kamenné vráta, Piecky, Suchá Belá i Zejmarská roklina. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org )

My, będąc tam po raz pierwszy postanowiliśmy przejść się z Podlesoka wąwozem Suchá Belá i teraz kilka kadrów z tej ekscytującej i niezapomnianej trasy pokażę

Zielony szlak biegnący wąwozem Suchá Belá jest jednokierunkowy i bardzo dobrze, bo jego popularność oraz duża liczba kładek, drabinek oraz wąskich przejść sprawia, że ominięcie turystów wędrujących z naprzeciwka byłoby bardzo trudne. Podobno w sezonie przechodzi go dziennie średnio po 1000 osób

Wędrówka rozpoczęła się niewinnie. Zgrabnie omijając powalone drzewa, szliśmy po warstwie żwiru i kamieni. Szybko jednak pojawiły się pierwsze drewniane kładki. Pokonanie ich byłoby łatwym zadaniem, gdyby nie fakt, że były one mokre i śliskie, a miejscami nawet uszkodzone. Trzeba było więc bardzo uważać, by nie wywinąć tam orła, tym bardziej, że tego dnia nie można było zakupić ubezpieczenia

Długość szlaku wynosi 4 km, ale pokonuje się go powoli (ok. 2 – 2,5 godz). Od czasu do czasu robią się też korki, gdy mniej sprawni turyści mają problemy z pokonaniem trudniejszych fragmentów z drabinkami, mostkami, łańcuchami i klamrami.

Drabinki najczęściej stawiane są przy wodospadach, których w wąwozie Suchá Belá jest aż pięć: Misové vodopády, Okienkový vodopád, Korytový vodopád, Bočný vodopád oraz Kaskáda.

Na mnie największe wrażenie zrobił Misowy Wodospad (słow. Misové vodopády) i odcinek wąwozu przy nim 😉

Wąwóz Suchá Belá znajduje się na terenie Parku Narodowego Słowacki Raj i w całości objęty jest rezerwatem przyrody Suchá Belá.

Kolejne zdjęcie zostało zrobione na odcinku pomiędzy Wodospadem Okienkowym  a Korytowym. Od tego skalnego okienka prawdopodobnie wywodzi się nazwa – Okienny Wodospad (słow. Okienkový vodopád) 

A na następnym zdjęciu widzimy Korytowy Wodospad (słow. Korytový vodopád) Jego nazwa pochodzi od wyżłobionego w skale koryta, którym to właśnie spływa woda.

Wąwóz Suchá Belá to jedno z najciekawszych miejsc, jakie do tej pory miałam możliwość odwiedzić. Polecam go szczególnie osobom, które lubią klimat skał, wąwozów i spływających wodospadów oraz ekscytują się pokonując liczne drabiny, łańcuchy, klamry czy mostki. Słowacki Raj polecam osobom, które uwielbiają, gdy w ich organizmie zwiększa się poziom adrenaliny. Odradzam natomiast osobom, które mają lęk wysokości i zaburzenia równowagi.

Z wąwozu wyszliśmy na asfaltową, leśną drogę, która jest zamknięta dla ruchu samochodowego. Po kolejnych 5 minutach doszliśmy do polany, na której znajduje się rozwidlenie szlaków i stąd można szybko zejść ponownie do Podlesoka. My jednak zgodnie z wcześniejszym planem, idąc najpierw żółtym szlakiem łącznikowym, a później czerwonym dotarliśmy do Klástoriska

Klástorisko to rozległa polana w centrum Słowackiego Raju na wypłaszczeniu między Przełomem Hornadu, a wąwozem Kyseľ, na wysokości 770 m n.p.m. To jedyny ośrodek turystyczny w Słowackim Raju, a więc skupia całą obsługę ruchu turystycznego na tym obszarze

Na polanie Kláštorisko znajdują się ruiny klasztoru kartuzów z przełomu XIII i XIV stulecia. W przeszłości znajdowała się tam osada zakonna, istniał też mały gród określany w dokumentach jako castrum Lethon („zamek letański”). Podczas najazdu tatarskiego w 1241 był schronieniem mieszkańców okolicznych wiosek, stąd nazwano później okolicę Lapis Refugii („Skała schronienia”). Później gród przejęli kartuzi, którzy wybudowali tam swój klasztor (ok. 1307). W XV wieku klasztor zniszczyli husyci, ale zdołano go odbudować. Położenie klasztoru, z dala od innych siedzib ludzkich, sprawiło, że obiekt ten co jakiś czas padał ofiarą napadów rabunkowych. Ostatecznie w lipcu 1543 na polecenie władz biskupich ze Spiskiej Kapituły klasztor zniszczono, a zakonnicy przenieśli się do Czerwonego Klasztoru, gdzie również mieli swoją siedzibę. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org )

Ciekawa historia klasztoru, piękne miejsce… Kartuzi cenili sobie estetyczną strony życia, lubili izolować się od świata oraz piękne widoki sprzyjające kontemplacji i dlatego właśnie zakładali klasztory zazwyczaj na górskich szczytach.

W ruinach tego klasztoru prowadzone są obecnie badania archeologiczne i wyczytałam, że  planuje się również jego odbudowę

Obok ruin klasztoru znajdują się ruiny dawnej kaplicy

Nie wiem kto wykonał  umieszczone tam postacie z drzewa, ale z pewnością miał wyobraźnię i zmysł artystyczny, bo wspaniale wkomponowały się w otoczenie

I jeszcze raz pozostałości dawnej kaplicy na polanie Kláštorisko

Oprócz ruin kaplicy i ruin klasztoru kartuzów z przełomu XIII i XIV wieku na polanie Kláštorisko można również zobaczyć symboliczny cmentarz. Powstał on w 2010 roku i poświęcony jest ofiarom Słowackiego Raju oraz ludziom związanym z tym terenem.

Pamięć jest ważna, więc dobrze, że o tym pomyślano.

Powyżej ruin i cmentarza, na sporej polanie znajduje się kilka domków drewnianych, które niegdyś służyły turystom.

Skoro pokazuję wszystkie atrakcje polany Kláštorisko, to muszę również pokazać znajdujące się tam schronisko – jedyne na terenie Słowackiego Raju

W 1922 r. oddział Karpathenvereinu ze Spiskiej Nowej Wsi wybudował pierwsze, dość prymitywne schronisko na Klasztorzysku, nazwane następnie schroniskiem Béli Hajtsa. W krótkim czasie Klasztorzysko stało się głównym ośrodkiem ruchu turystycznego w Słowackim Raju. 16 maja 1926 r. przy udziale delegacji turystów z całej Czechosłowacji i wielu mieszkańców okolicznych miejscowości położony został na Klasztorzysku kamień węgielny pod nowe schronisko górskie KČST, które zostało oddane do użytku pod koniec 1929 r. Spłonęło ono podczas słowackiego powstania narodowego 14 października 1944 r., ostrzelane przez hitlerowców. Odbudowano je po wojnie. Dzisiaj znajduje się tam także dyżurka ratowników Horskej záchrannej služby – słowackiej górskiej służby ratowniczej (słowacki odpowiednik TOPR/GOPR) oraz węzeł szlaków turystycznych.
(Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org )

Na zdjęciu, przed schroniskiem widać rowery, a to dlatego, że cieszą się one tam sporym zainteresowaniem. Do Kláštoriska można dotrzeć tylko pieszo lub właśnie rowerem. Niektórzy turyści dzięki rowerom w ciągu jednego dnia zaliczają dwa, a nawet trzy wąwozy jednokierunkowe idąc nimi w górę, a po przejściu w dół zjeżdżając rowerem. My jednak woleliśmy delektować się tylko jednym wąwozem i pieszą wędrówką Z Kláštoriska do Podlesoka schodziliśmy najpierw szlakiem zielonym, później żółtym, a na koniec jeszcze czerwonym 😉

Podsumowując trasa:
Podlesok – Wąwóz Suchá Belá – Klástorisko – Podlesok

Naszą „rajską” przygodę rozpoczęliśmy na parkingu w Podlesoku i robiąc bardzo fajną pętelkę po kilku godzinach w tym samym miejscu zakończyliśmy. Trasa bardzo interesująca, momentami niebezpieczna i wymagająca sporej zręczności, ale po przejściu jej satysfakcja murowana, a wrażenia niezapomniane Cieszę się, że udało nam się bezkolizyjnie ją przejść i mam nadzieję, że do Słowackiego Raju jeszcze kiedyś powrócimy by poznać i inne atrakcje tej niezwykłej krainy.

POZDRAWIAM CIEPLUTKO

Witam serdecznie Nowy Rok zawitał już, a ja nadal wspominam zeszłoroczne tatrzańskie wędrowanie 😉

Tego dnia udaliśmy się do Doliny Żarskiej w słowackich Tatrach Zachodnich i szlakiem żółtym pragnęliśmy zdobyć Baraniec (słow. Baranec, Veľký vrch) – trzeci co do wysokości szczyt Tatr Zachodnich

Nasze podejście (jak już wspomniałam) rozpoczęliśmy u wylotu Doliny Żarskiej, ale nie wchodząc w jej obszar. Obierając szlak żółty odbiliśmy w prawo, w wąską asfaltową drogę, a po mniej więcej 5 minutach opuściliśmy ją skręcając w lewo leśną ścieżką. Przez kolejne 2 godziny, najpierw lasem, a później idąc wśród kosodrzewiny mozolnie podchodziliśmy stromo pod górę lewym ramieniem grani opadającej z Gołego Wierchu, które zwane jest Starą Stawką (słow. Stará Stávka).

Na szczyt Gołego Wierchu (słow. Holý vrch, 1723 m m n.p.m.) dotarliśmy już nieco zmęczeni, ale mimo wszystko zadowoleni. Znajduje się tam rozdroże szlaków, gdyż z prawej strony dochodzi ścieżka znakowana na niebiesko, która prowadzi z dołu prawym (wschodnim) ramieniem Gołego Wierchu.

Słowacka tabliczka informacyjna podaje wysokość tego miejsca na 1715 m n.p.m., gdyż rozdroże znajduje się nieco poniżej szczytu Gołego Wierchu 😉

Obecnie Goły Wierch jest całkowicie zalesiony (tylko wierzchołkowe partie porasta kosodrzewina), jednak dawniej musiał być trawiasty, gdyż Gołymi Wierchami nazywano bezleśne, trawiaste wierzchołki gór. Pasterstwo w tym rejonie miało wielowiekową tradycję i było bardzo intensywne. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org/)

Pogoda tego dnia była niepewna, a po opuszczeniu Gołego Wierchu (słow. Holý vrch) nadciągnęły czarne chmury i widoczność straciła się. Na szczyt Barańca wchodziliśmy więc w takich oto warunkach pogodowych

Pomimo niesprzyjającej aury i braku widoczności dzielnie jednak szliśmy ku szczytowi, ale niestety, tym razem nie udało nam się go zdobyć. Dosłownie 15 minut przed szczytem Barańca rozpętała się bardzo gwałtowna burza z piorunami i jedyne co mogliśmy zrobić w tej sytuacji, to jak najszybciej uciekać z grani

Szkoda, bo przy dobrej pogodzie z Barańca roztacza się piękna panorama na grań główną od Rohaczy po Banówkę, Otargańce i praktycznie cały Liptów. Widoczny jest również masyw Bystrej, Krywań oraz inne szczyty należące do Tatr Wysokich. Po wielu latach chciałam to sobie przypomnieć, a synom po raz pierwszy pokazać, ale niestety – tego dnia mogliśmy podziwiać jedynie nasze przemoczone buty 😉

Co się odwlecze, to nie uciecze i dlatego czując pewien niedosyt już teraz myślę, by w przyszłym roku ponownie zaatakować Baraniec lub zrobić jakąś inną trasę w tym regionie słowackich Tatr Zachodnich

Podsumowując trasa:
Parking u wylotu Doliny Żarskiej (słow. Žiarska dolina) – Stara Stawka (słow. Stará Stávka) – Goły Wierch (słow. Holý vrch, 1715 m n.p.m.) – powrót tą sama trasą – Parking u wylotu Doliny Żarskiej (słow. Žiarska dolina)

Króciutki wpis, mało zdjęć, ale za to zapadająca w pamięć i bardzo emocjonująca wędrówka, która niestety, ale ze względu na załamanie pogody w Tatrach była dla nas już pożegnaniem z nimi. Z ciekawym, wakacyjnym zwiedzaniem jednak jeszcze nie pożegnaliśmy się, więc zapraszam do czytania moich kolejnych wpisów

POZDRAWIAM SERDECZNIE
pozytywnie patrzmy w przyszłość i niech nam Wszystkim zawsze szczęście dopisuje 😉

Witam Kolejne sierpniowe, tatrzańskie wędrowanie rozpoczęliśmy w Kuźnicach, a punktem docelowym tego dnia było zdobycie Kasprowego Wierchu od strony Przełęczy pod Kopą Kondracką. Idąc z Kuźnic szlakiem niebieskim, brukowaną granitowymi kamieniami (tzw. „kocie łby”) Drogą Brata Alberta, po 35 minutach dotarliśmy do Kalatówek

Hotel górski PTTK Kalatówki znajduje się nieopodal Zakopanego, już na terenie Tatrzańskiego Parku Narodowego, na wysokości 1198 m n.p.m., w Dolinie Bystrej.
Kalatówki zostały zbudowane w okresie międzywojennym w 1938 roku w rekordowo krótkim czasie 150 dni i od początku swego istnienia stanowią ważny punkt dla narciarzy i turystów. Obecnie hotel dysponuje 44 pokojami 1, 2, 3, 5 osobowymi z umywalkami bądź łazienkami oraz apartamentami.  W hotelu jest restauracja, dwie kawiarnie, siłownia, sauna, wypożyczalnia sprzętu narciarskiego. Obok, na polanie Kalatówki zimą czynne są dwa wyciągi narciarskie Kalatówki.

Po kolejnych 35 minutach wędrówki jesteśmy już na Polanie Kondratowej i możemy odpoczywać u stóp masywu Giewontu w schronisku PTTK na Hali Kondratowej im. Władysława Krygowskiego

Schronisko to znajduje się na wysokości 1333 m n.p.m., na terenie byłej Hali Kondratowej. Jest to najmniejsze schronisko polskich Tatr (600 m³), dysponujące 20 miejscami w pokojach 6- i 8-osobowych. Zarządzane jest przez PTTK. Kierowaniem schroniska w latach 1947–80 zajmował się Stanisław Skupień, narciarz i olimpijczyk. Od 2003 r. jego obowiązki przejął syn – Andrzej Skupień, po którego śmierci schroniskiem zarządza jego siostrzenica.

Schronisko PTTK na Hali Kondratowej jest doskonałą bazą wypadową na Giewont lub na Czerwone Wierchy. Można z niego powędrować również (tak jak my to uczyniliśmy) na Kasprowy Wierch

Opuściliśmy schronisko i jesteśmy już w Dolinie Kondratowej. Zielonym szlakiem powoli podążamy, by najpierw osiągnąć Przełęcz pod Kopą Kondracką, a odwracając się takie oto widoki możemy podziwiać – masyw Giewontu jak widać wspaniale góruje nad doliną

Na zdjęciu był jeden niewielki, ale na południowo-wschodnich zboczach doliny znajdują się i ogromne głazy, które oderwały się od ścian Giewontu i stoczyły w dół. W 1953 r. jeden z nich, ważący ok. 30 ton, uderzył w ścianę schroniska.

Dolina Kondratowa to malownicza dolina w Tatrach Zachodnich, stanowiąca zachodnie odgałęzienie Doliny Bystrej.
Większą część doliny budują skały wapienne. Rozwinięte w nich zjawiska krasowe powodują, że dolina jest sucha. Woda płynie podziemnymi wypływami i wypływa nagle w postaci Wywierzyska Bystrej.
Dno doliny jest stosunkowo płaskie, gdyż w przeszłości było dnem stawu utworzonego przez morenę polodowcową.

Wiele lat temu Dolina Kondratowa była wypasana, a jej pasterskie tereny nazywano Halą Kondratową. Prawo do wypasania przechodziło w wyniku dziedziczenia na mieszkańców okolicznych wsi. Wypasu zaprzestano w momencie, gdy hala przeszła w posiadanie Tatrzańskiego Parku Narodowego. Nadmierny wypas niszczył, bowiem Tatry i szkodził przyrodzie, jednak jego zaprzestanie skutkowało zarastaniem hali. Obecnie duża jej część zarosła już lasem i kosówką. (Źródło informacji: http://natatry.pl )

Cały „obraz” i klimat doliny dobrze oddają słowa Tadeusza Zwolińskiego, który pisał o niej w roku 1948 tak: „Hala Kondratowa… Ileż wspomnień wiąże się dla nas, taterników i narciarzy, z tym uroczym zakątkiem tatrzańskim, drzemiącym w upalne dni lata w promieniach słońca, w usypiającym podźwięku i „turlikaniu” dzwonków owczych i krowich. Jest i była to od lat niepamiętnych brama wypadowa rozlicznych szlaków turystycznych – na Giewont, w Czerwone Wierchy, w puste, dalekie doliny Tatr Zachodnich… Tu stawiało pierwsze swe kroki przed 40 laty – narciarstwo polskie, ogarniające dziś żywiołowym ruchem całe młode nasze pokolenie… Dlatego też Hala Kondratowa miła jest sercu każdego miłośnika Tatr – zarówno pamiętającego ją od lat dziecinnych Zakopianina – jak i przybysza ze stron dolinnych”. (Źródło informacji: http://natatry.pl )

Memu sercu również miłą się stała

Wyczytałam w internecie, więc dodam tu jeszcze jako ciekawostkę informację iż niegdyś na Hali Kondratowej istniała skocznia narciarska. Obiekt miał drewniany rozbieg oraz naturalny zeskok. Obok stała rezerwowa skocznia – zbudowana ze śniegu. Wykorzystywano ją, gdy warunki nie sprzyjały skakaniu z większej skoczni. W roku 1936 odbyły się tutaj Mistrzostwa Polski w skokach, w których zwycięstwo odniósł Stanisław Marusarz. Skocznia była też miejscem treningów przed Igrzyskami Olimpijskimi w Cortina d’Amprezzo. Obecnie po skoczniach nie ma nawet śladu. (Źródło informacji: http://natatry.pl )

I jesteśmy już prawie na Przełęczy pod Kopą Kondracką… odwracając się możemy podziwiać całą przebytą trasę aż od małego schroniska, czyli Schroniska PTTK na Hali Kondratowej

Niewielki już wysiłek i dotarliśmy na Przełęcz pod Kopą Kondracką, na wysokość 1863 m n.p.m.

Przełęcz ta znajduje się w głównym grzbiecie Tatr pomiędzy Kopą Kondracką (2005 m n.p.m.) a Suchym Wierchem Kondrackim (1890 m n.p.m.). Przez przełęcz jak i przez wspomniane szczyty biegnie granica polsko-słowacka.
Z szerokiego siodła przełęczy można podziwiać Kopę Kondracką, Giewont oraz rozległe widoki na Tatry Wysokie.

Na zdjęciu widzimy masyw Giewontu, stąd do „Śpiącego Rycerza” jest blisko

Przełęcz pod Kopą Kondracką to rozległe siodło o zaokrąglonym grzbiecie. Podobnie jak i szczyty Czerwonych Wierchów porośnięte jest niską murawą, w której dominuje sit skucina.

Poniżej widok z przełęczy na Kopę Kondracką (2005 m n.p.m.)

Odpoczęliśmy już na Przełęczy pod Kopą Kondracką, a teraz przed nami bardzo widokowa trasa od Przełęczy pod Kopą Kondracką główną granią Tatr aż na Kasprowy Wierch.

Na następnym zdjęciu widok w kierunku Goryczkowej Czuby i Kasprowego Wierchu, w tle panorama Tatr Wysokich z dominującą Świnicą

„Kiedy jestem w górach nie istnieje świat zewnętrzny, zgiełk i pośpiech Jest tylko natura i życie razem z jej rytmem. Ktoś może powiedzieć, że to tylko mój wymysł, bo przed życiem się nie ucieknie. Zależy kto co nazywa życiem.” (Piotr Morawski)

Idziemy granią w kierunku Kasprowego Wierchu i Tatr Wysokich, a za naszymi plecami wspaniała panorama Tatr Zachodnich z Czerwonymi Wierchami

Nazwa Czerwonych Wierchów pochodzi od czerwono-brązowej barwy ich stoków, jaką nadaje im roślina o nazwie sit skucina, która jesienią, a często już w połowie lata przebarwia się na czerwono 😉

„Szczyt góry zmusza do podniesienia wzroku. Jest jakby palcem wskazującym na niebo, odsyła do zenitu, a więc do światła, do niedostępności, do transcendencji w stosunku do horyzontu w jakim poruszamy się na co dzień. Góra wraz ze swym szczytem niemal przeszywającym niebo, odwzorowuje wyprostowaną postawę człowieka, który podniósł się z nicości ziemi. Jest pewnego rodzaju symbolem zwycięstwa nad siłą ciążenia.” (Gianfranco Ravasi)

Dalsza droga biegnąca granią wzdłuż granicy polsko-słowackiej to mieszanka podejść i zejść. Strona polska cechuje się przepaścistością, dużą ilością urwisk i jest o wiele bardziej stroma niż porośnięta trawą część słowacka, która wydaje się łagodniejsza. Momentami grań robiła się bardzo wąska, a teren opadał niemal pionowo co gwarantowało ciekawe przeżycia. Znalazło się też kilka fragmentów, w których wypadało użyć rąk aby zejść czy podejść po skałach.

Widoki wspaniałe, przyjemnie się szło, ale góry znowu pokazały nam kto tu rządzi, bo dosłownie 15 minut przed szczytem Kasprowego Wierchu dogoniła nas burza, która już wcześniej szalała za naszymi placami w Tatrach Zachodnich. Schowałam więc aparat, powkładaliśmy płaszcze przeciwdeszczowe i na szóstym biegu, z trudem łapiąc już oddech uciekaliśmy by schować się bezpiecznie w budynku górnej stacji kolejki na Kasprowym Wierchu. To było na szczęście tylko chwilowe oberwanie chmur, bo po 20 minutach oczekiwania znowu słonko wyszło i mogliśmy wyjść z naszego ukrycia i nie martwić się już o schodzenie w dół.

Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.), który tym razem tak niemiło powitał nas, góruje nad trzema dolinami walnymi: Doliną Bystrej i Doliną Suchej Wody Gąsienicowej po stronie polskiej oraz Doliną Cichą po stronie słowackiej.

W 1938 roku zbudowano na jego szczycie Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne Kasprowy Wierch. Projektantami byli Aleksander Kodelski i Anna Kodelska. Od 1945 r. jest to najwyżej położony budynek w Polsce, obecnie Obserwatorium Meteorologiczne IMGW.

Nazwa Kasprowy Wierch pochodzi od leżącej u podnóży szczytu Hali Kasprowej, a ta z kolei według podań ludowych od imienia lub przezwiska jej właściciela – górala Kaspra.

Tuż poniżej wydłużonego wierzchołka Kasprowego Wierchu, na wysokości 1959 m n.p.m. stoi budynek górnej stacji kolejki w którym znajduje się bar, restauracja, kiosk, poczekalnia dla czekających na zjazd kolejką, przechowalnia nart, WC oraz zimowa stacja TOPR

Kasprowy Wierch należy do tzw. wyspy krystalicznej Goryczkowej i dlatego mimo położenia w młodszej części Tatr zbudowanej ze skał osadowych, zbudowany jest ze skał krystalicznych (granodioryty i pegmatyty).

Z Kasprowego Wierchu możemy zjechać do Kuźnic kolejką, ale możemy również zejść zielonym szlakiem do Kuźnic (ok. 2 godz.), żółtym na Halę Gąsienicową (ok. 1 godz.) lub kontynuować wędrówkę granią w kierunku Świnicy (na szczyt 1 godz. 50 min).

Na kolejnym zdjęciu majestatyczna Świnica (2301 m n.p.m.) podziwiana z Kasprowego Wierchu, a w dole stawy w Dolinie Gąsienicowej oraz ścieżka, którą biegnie wspomniany szlak żółty na Halę Gąsienicową

My z Kasprowego Wierchu do Kuźnic schodziliśmy szlakiem zielonym przez Myślenickie Turnie. Ponieważ szlak ten biegnie serpentynami bezpośrednio pod trasą kolejki linowej, nad naszymi głowami kilkakrotnie oglądaliśmy jej wagoniki 😉

Jedni wchodzą szlakami, a inni wjeżdżają i zjeżdżają kolejką… Kasprowy Wierch cieszy się powodzeniem i jest najbardziej obleganym szczytem w Tatrach

„Chłodna uroda gór, ostra linia skał, ciemne doliny, lasy, a dalej za kryształową taflą powietrza strome dachy maleńkich domków płynące na falującym morzu Podhala”
(K. Zyskowska-Ignaciak)

Podsumowując trasa:
Kuźnice – Hotel górski PTTK Kalatówki – Schronisku PTTK na Hali Kondratowej im. Władysława Krygowskiego – Dolina Kondratowa – Przełęcz pod Kopą Kondracką (1863 m n.p.m.) – Goryczkowa Czuba (1913 m n.p.m.) – Kasprowy Wierch (1987 m n.p.m.) – Kuźnice

Myślę, że trasa ta jest świetnym pomysłem na spędzenie letniego pogodnego dnia, a dla bardziej ambitnych piechurów może stanowić doskonałą rozgrzewkę przed bardziej wymagającymi tatrzańskimi wyprawami 😉
 
POZDRAWIAM i życzę Wszystkim by nadchodzące święta Bożego Narodzenia
były radosne, miłe i zdrowe, a Nowy Rok przyniósł spełnienie najskrytszych marzeń i realizację wszelkich planów

Witam i zapraszam do kolejnej wysokogórskiej wędrówki
Z słowackiego Hrebienka (1285 m n.p.m.) wędrowaliśmy już do Doliny Wielickiej, na Sławkowski Szczyt (Slavkovský štít, 2452 m n.p.m.), a także Doliną Staroleśną do Zbójnickiej Chaty. W tym roku udało nam się przejść kolejny szlak w tym regionie słowackich Tatr Wysokich, a jego celem było tym razem Schronisko Téryego (słow. Téryho chata) w Dolinie Pięciu Stawów Spiskich. Zanim tam jednak dojdziemy i pokażę to miejsce – foto relacja z całej trasy

Samochód zaparkowaliśmy w Starym Smokowcu na naszym ulubionym parkingu przy dolnej stacji kolejki na Hrebienok. By zaoszczędzić trochę czasu i sił na Hrebienok wjechaliśmy doskonale nam już znaną kolejką

Piesze wędrowanie rozpoczęliśmy więc tego dnia dopiero na Hrebienoku, już na wysokości 1285 m n.p.m.

Początkowo szliśmy szlakiem czerwonym, tzw. „Magistralą Tatrzańską”. Ponieważ ta szeroka ścieżka ułożona z dużych kamieni wznosi się bardzo powoli, pokonaliśmy ją szybko i bez wysiłku.

Po półgodzinnym marszu doszliśmy do wodospadu zwanego obecnie Olbrzymim Wodospadem (słow. Obrovský vodopád). Dawniej nazywany był też Wodospadem Obrowskim lub Wielkim. Jest to dwudziestometrowa struga wody, spadająca pionowo pomiędzy skałami, a na dole leży ogromny głaz. Wodospad oglądać można bardzo wygodnie, z mostka przerzuconego tuż przed nim.

Na kolejnym zdjęciu wśród zieleni widzimy pierwsze odwiedzone tego dnia schronisko – Schronisko Zamkovskiego (słow. Zamkovského chata, Zamka). To tatrzańskie schronisko położone jest na wysokości 1475 m n.p.m. w Dolinie Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina) Dla wielu turystów bywa ono celem wędrowania – dla nas tym razem było tylko etapem pośrednim 😉

Po odpoczynku w Schronisku Zamkovskiego udaliśmy się szlakiem zielonym w górę Doliny Małej Zimnej Wody (słow. Malá Studená dolina) do Schroniska Téryego. Czas przejścia od Schroniska Zamkovskiego do Schroniska Téryego: 1:45 h, ↓ 1:20 h. Dnem tej doliny płynie potok Mała Zimna Woda (słow. Malý Studený potok)

Dolne piętro doliny porośnięte jest lasem i wznosi się stromo, przechodząc w części środkowej w obszar porośnięty kosodrzewiną, trawami i kwiatami

Pierwszą osobą znaną z nazwiska, jaka dotarła do Doliny Małej Zimnej Wody, był Robert Townson, który z przewodnikami przechodził przez nią w drodze na Łomnicę 14-18 sierpnia 1793 r. Później dolina była odwiedzana częściej w związku z rozwojem Smokowca, chodzono nią na okoliczne szczyty. Zimą dolinę przeszli jako pierwsi Theodor Wundt i przewodnik Jakob Horvay w dniach 27-28 grudnia 1891 r. Cieszę się, że w te wakacje i ja z rodziną mogłam po raz pierwszy w życiu ją odwiedzić i na własne oczy przekonać się jak niezwykle pięknym miejscem jest

„Kocham Tatry. Kocham ich pustkę i milczenie, ich martwość o spokój posępny. W ich mgłach błąka się myśl moja i szuka dawnych swoich wierzeń i miłości, uczuć i siły. Po ich dolinach i przełęczach chodzi myśl moja i smuci się, że nie może być ogniem w ogniu, wichrem w wichrze, światłem w świetle; że nie moża być z wami, być waszym, o duchy żywiołów! Nad potokami usiada myśl moja i smuci się…” (Kazimierz Przerwa-Tetmajer)

Byle w Tatry, bo i ja kocham je… 😉

Część górna Doliny Małej Zimnej Wody jest skalista. Oddzielona jest wysoką ścianą stawiarską – tzw. Złotymi Spadami i nazywana Doliną Pięciu Stawów Spiskich (kotlina Piatich Spišských plies), a jej piętro podchodzące pod Lodową Przełęcz (Sedielko) – Dolinką Lodową (Dolina pod Sedielkom).

Poniżej widzimy Złotą Siklawę
Wodospad ten spada kaskadami z nachylonej pod kątem 45° wysokiej płyty skalnej. Zachwycał się nim już w 1865 Mariusz Łomnicki, pisząc: „Prześliczny widok! Z ogromnej, więcej może niż stosążniowej wysokości, spływa miejscami w kilkoro rozdzierzgniona wstęga, bielsza od najbielszego śniegu, cudownie odbijająca od szczerniałego granitu”.

Im wyżej, tym stromiej, ale bez ekspozycji. Pnącą się mozolnie zakosami po płytach oraz usypiskach skalnych ścieżką, w końcu po prawie 2 godzinach wędrówki szczęśliwie dotarliśmy do Doliny Pięciu Stawów Spiskich (słow. kotlina Piatich Spišských plies)

Dolina Pięciu Stawów Spiskich jest typowym kotłem polodowcowym. Dno doliny zbudowane jest z wypukło-wklęsłych, obłych głazów polodowcowych, zwanych mutonami. Są one silnie ogładzone przez lodowiec i są to największe w całych Tatrach tego typu ogładzenia. Znajdują się tu też stawy polodowcowe, będące najwyżej usytuowanymi jeziorami w Tatrach. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

Głównymi zbiornikami wodnymi doliny jest Pięć Stawów Spiskich, od których wzięła ona nazwę. Najwyżej położony z nich jest Zadni Staw Spiski (2022 m n.p.m.), największy zaś Wielki Staw Spiski. Pozostałe jeziora to Pośredni, Niżni i Mały Staw Spiski. Oprócz tych pięciu stawów w jej górnych partiach znajduje się okresowy Barani Stawek u stóp masywu Baranich Rogów, będący najwyżej położonym stawem w Tatrach (2207 m), a w sąsiedniej Dolince Lodowej – Lodowy Stawek. (Źródło informacji: http://pl.wikipedia.org)

Poniżej Pośredni Staw Spiski (słow. Prostredné Spišské pleso)

Staw ten położony jest na wysokości 2013 m n.p.m. Pomiary pracowników TANAP-u z lat 60. XX w. wykazują, że ma on powierzchnię 2,360 ha, wymiary 225 × 142 m oraz głębokość ok. 4,6 m i jest drugim co do wielkości spośród Pięciu Stawów Spiskich

W słowackiej Dolinie Pięciu Stawów Spiskich znajduje się Schronisko Téryego (słow. Téryho chata, Térynka).

Terinka, bo tak potocznie nazywa się to schronisko leży na wysokości 2015 m n.p.m. i jest najwyżej położonym schroniskiem w Tatrach czynnym przez cały rok (wyżej położone jest tylko Schronisko pod Wagą, ale jest ono otwarte tylko w sezonie letnim). Obiekt obecnie dysponuje 24 miejscami noclegowymi w trzech salach wieloosobowych. Po zamontowaniu baterii słonecznych schronisko jest zelektryfikowane (od 2004), ma również dostęp do zimnej wody

Pięknie usytuowane schronisko… w takim miejscu przyjemnie jest posiedzieć i odpocząć

Na następnym zdjęciu widzimy Mały Staw Spiski (słow. Malé Spišské pleso)

Staw ten położony jest na wysokości 2000 m n.p.m. Pomiary pracowników TANAP-u z lat 60. XX w. wykazują, że ma on powierzchnię 0,180 ha, wymiary 54 × 54 m i głębokość ok. 3,5 m. Leży tuż obok Schroniska Téryego, nad samym progiem Doliny Pięciu Stawów Spiskich i jest najmniejszy spośród wszystkich Pięciu Stawów Spiskich.

Przez Dolinę Pięciu Stawów Spiskich prowadzi szlak turystyczny na Lodową Przełęcz (Sedielko) oraz na Czerwoną Ławkę (Priečne sedlo, najtrudniejszy szlak słowacki). Ambitnie i kusząco, jednak zbyt niebezpiecznie by iść tam z dziećmi, więc oczywiście nie poszliśmy 😉

Nad doliną górują wierzchołki:
Łomnica (Lomnický štít) – 2634 m,
Durny Szczyt (Pyšný štít) – 2621 m,
Baranie Rogi (Baranie rohy) – 2526 m,
Lodowy Szczyt (Ľadový štít) – 2627 m,
Pośrednia Grań (Prostredný hrot) – 2441 m,
Żółty Szczyt (Žltá veža) – 2385 m.

Na kolejnym zdjęciu centralnie widzimy Lodowy Ząb, a po jego bokach Kopniaki (z prawej) i Pięciostawiańską Kopę (z lewej strony). Fajne nazwy, prawda 😉

„Tatry nie są zwykłym pięknem, są pięknem ponad inne piękna. Tam, gdzie piękno łączy się z tęsknotą za pięknem, rodzi się miłość. Góry trzeba ukochać, później idziemy w nie jakby oczyszczeni z trosk i problemów, hartujemy zdrowie zmaganiami fizycznymi, a silną wolą często pokonujemy samych siebie. Jeżeli kochamy góry, to wszystko w nich jest piękniejsze, miłość i przyjaźń, sami jesteśmy lepsi. Dlatego idziemy w góry młodzi i starzy i rodzice z zupełnie małymi dziećmi.” (Miro Gregor „Świat Tatr”)

Pięknie jest w Dolinie Pięciu Stawów Spiskich i nawet jeżeli nie idzie się już dalej i wyżej, to i tak jest co podziwiać 😉

Z Doliny Pięciu Stawów Spiskich wracaliśmy tą samą drogą, którą wchodziliśmy, ale mnie to nie przeszkadzało wcale, bo mogłam dostrzec to, czego nie zobaczyłam podczas marszu do góry

Na zdjęciu po lewej stronie Łomnicka Grań, po prawej Rywociny. W dole widzimy Wielki Łomnicki Ogród i drogę, którą to ponownie powędrujemy

Tracimy wysokość i jesteśmy ponownie w Dolinie Małej Zimnej Wody. Idąc mijamy jednego z nosiczów, dzięki którym możliwe jest funkcjonowanie kilku słowackich schronisk

„Nosicz” to inaczej tatrzański tragarz (słow. nosiče), charakterystyczny tylko dla Słowackich Tatr. Nosicze dostarczają do schronisk wszystko – od jedzenia po paliwo. Ładunek jaki wnoszą jednorazowo waży ok 60-80 kg i to niezależnie od pory roku, a więc również zimą. Najcięższy udokumentowany ładunek, jaki został dostarczony przez nosicza ważył 207 kg! Wniósł go do Chaty Zamkovského Laco Kulanga, chatar Skalnatej chaty. Nosicze znoszą również ze schronisk śmieci, warto więc zastanowić się zanim coś wyrzucimy do kosza przy schronisku w górach.
Do grupy pięciu schronisk wysokogórskich zaopatrywanych przez nosiczów należą: Téryho chata, Zamkovského chata, Rainerova chata, Zbojnícka chata oraz Chata pod Rysami

Dzielni ludzie… jak szerpowie w Himalajach

W dół o wiele szybciej się schodzi… minęliśmy Schronisko Zamkovskiego, Olbrzymi Wodospad i jesteśmy już u zbiegu Doliny Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina) i Doliny Staroleśnej (Veľká Studená dolina) na wysokości 1301 m n.p.m.
Za nami Rainerowa Chatka, chata Rainera (słow. Rainerova chata, chata Rainerka). Chatka jest bardzo mała – jednoizbowa, zbudowana z kamienia 😉

Dawniej było to schronisko, najstarsze ze schronisk tatrzańskich.
Obecnie kamienna Rainerowa Chatka nie oferuje już noclegów. Znajduje się w niej bufet, sklep z pamiątkami i muzeum tragarzy tatrzańskich – nosiczów (słow. nosiče), o których to opowiadałam już. W muzeum tym można zobaczyć zdjęcia i sprzęty nosiczów, poznać ich codzienność, historię oraz bite rekordy.

Kolejną atrakcją na trasie tego dnia były Wodospady Zimnej Wody (słow. Studenovodské vodopády, Vodopády Studeného Potoka). Co prawda nie są tak wysokie i ogromne jak polska Wielka Siklawa, ale bardzo malownicze. Wodospady te były jednym z najstarszych celów turystyki tatrzańskiej, a rozsławione zostały przez kuracjuszy i turystów wypoczywających w Starym Smokowcu. W okresie letnim bywa tam bardzo tłoczno i kontemplowanie ich naturalnego piękna jest zakłócone. Wchodzenie na mokre kamienie z aparatem bywa niebezpieczne czego przykładem niech będzie kilka wypadków śmiertelnych, do których doszło w przeszłości właśnie w tym miejscu podczas robienia zdjęć.

Niedaleko Wodospadów Zimnej Wody (Studenovodské vodopády) na wysokości 1255 m n.p.m., 5 minut poniżej górnej stacji kolejki terenowej na Smokowieckie Siodełko, znajduje się Schronisko pod Siodełkiem (Bilíkova chata, Bilíčka).

W miejscu obecnego schroniska stała od roku 1875 prosta chata Rużenina. W roku 1884 dostawiono do niej większe schronisko. Po pożarze obydwóch obiektów (w roku 1893)cwłaściciele spółki leśnej ze Spiskiej Soboty postawili dwa nowe hotele, które jednak w roku 1927 spłonęły. Tę turystyczną osadę ze względu na bliskie sąsiedztwo potoku Zimna Woda nazywano Sanatoriami Studenopotockimi (błędnie Studenovodskými).
Obecne schronisko Bilikowa Chata oddano do użytku w roku 1934 (pierwotnie nazywaną Guhrową Chatą). Schronisko oznaczono tablicą pamiątkową na cześć Pawła Bilika (1916 – 1944), funkcjonariusza straży granicznej, narciarza, sportowca, którego podczas II Wojny Światowej Niemcy wzięli do niewoli w czasie akcji zbrojnej nad Górnym Smokowcem i stracili na zamku w Kieżmarku. (Źródło informacji: http://www.vysoketatry.com )

Z Bilikowej Chaty do Starego Smokowca schodziliśmy szlakiem zielonym.

Podsumowując trasa:
Stary Smokowiec – Siodełko (Hrebienok) – Olbrzymi Wodospad (słow. Obrovský vodopád) – Schronisko Zamkovskiego (słow. Zamkovského chata – Dolina Małej Zimnej Wody (słow. Malá Studená dolina) – Schronisko Téryego (słow. Téryho chata, Térynka) – Dolina Pięciu Stawów Spiskich (słow. kotlina Piatich Spišských plies) – Dolina Małej Zimnej Wody (słow. Malá Studená dolina) – Schronisko Zamkovskiego (słow. Zamkovského chata) – Rainerowa Chatka (słow. Rainerova chata) – Wodospady Zimnej Wody (słow. Studenovodské vodopády) – Schronisko pod Siodełkiem (Bilíkova chata) – Siodełko (Hrebienok) – Stary Smokowiec

Po ambitnym zdobywaniu Przełęczy Krzyżne ta trasa miała być spokojniejsza, ale po dotarciu do samochodu okazało się, że wcale ulgowo nie było. Biorąc pod uwagę oglądane tego dnia szczyty, wodospady, stawy i aż cztery schroniska to było bardzo, bardzo ciekawie

POZDRAWIAM miło to wędrowanie wspominając