Witam cieplutko
Nowy wpis, a ponieważ ostatnio pokazywałam głównie góry, las i wodę, to teraz dla odmiany zamek
Zamek w Toszku to jeden z ciekawszych i zarazem najstarszych zamków na Górnym Śląsku Jest mi znany od lat, a w ciągu ostatnich dwóch, zwiedzałam go dwukrotnie stąd pomysł i inspiracja do zaprezentowania
Ozdobna brama zaprasza do zwiedzania
Zamek w Toszku zgodnie z nazwą znajduje się w mieście Toszek, w województwie śląskim, w powiecie gliwickim. Położony jest w zachodniej części województwa śląskiego i Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (GOP), na Wyżynie Katowickiej nad rzeką Potok Toszecki. Historycznie leży na Górnym Śląsku.
Pierwsza udokumentowana wzmianka o Toszku pochodzi z XIII wieku. Historia budowli obronnych w Toszku sięga prawdopodobnie X–XI w., kiedy to na miejscu obecnego zamku stał drewniany gród, siedziba grodu toszeckiego, należący do książąt śląskich. W XV wieku drewniane budowle zostały zastąpione murowanym zamkiem przez księcia Przemysława, który odbudował zamek po najazdach husyckich. Po jego śmierci w 1484 r. zamek stał się własnością książąt opolskich. Następnie przeszedł w ręce Habsburgów jako lenno Królów Czeskich. Zamek został wykupiony przez rodzinę Redernów i odbudowany w stylu renesansowym po pożarze w 1570 roku. Odbudowę kontynuował hrabia Colonna, który poślubił siostrzenicę Rederna. (Źródło informacji: https://www.zamektoszek.eu)
W XVIII w. rezydencja kilkakrotnie zmieniała właściciela, najpierw był nim baron Johann Dietrich von Peterswald, potem Franciszek Karol Kotuliński, rodzina Pasadowskich, w końcu rodzina poety Josepha von Eichendorfa.
W 1797 r. Eichendorfowie sprzedali posiadłość hrabiemu Franciszkowi Adamowi Gaschinowi. To za panowania tej rodziny na zamku wybuchł w 1811 roku pożar, który strawił większość zabudowań. Po pożarze nie planowano już odbudowy rezydencji. W 1840 r. ruinę kupił Abraham Guradze. Jego rodzina była w posiadaniu zamku do roku 1945 i mieszkała w pałacu wybudowanym w miejscu dzisiejszego parkingu. Pałac został spalony w 1945 roku przez Armię Czerwoną. (Źródło informacji: https://www.zamektoszek.eu)
Malownicza ruina została poddana częściowej renowacji w latach 1957-1963 i wkrótce zamek w Toszku stał się siedzibą placówek kulturalnych. Obecnie zamek jest siedzibą Centrum Kultury „Zamek w Toszku”.
Na dziedzińcu uwagę przykuwa studnia z kaczką – złotą kaczką
Złota kaczka jest bohaterką legendy, która opowiada o tym, że dawny właściciel zamku – hrabia Gaschin, ożenił swego syna Leopolda z księżną Gizelą, pochodzącą z daleka. Po przybyciu do Toszka, czuła się samotna, więc mąż podarował jej cenny koszyczek, w którym złota kaczka siedziała na 11 złotych jajach. Każde jajo wypełnione było dukatami i klejnotami. Były to ważne klejnoty rodzinne, przekazywane w tej rodzinie od wieków. Nieszczęśliwie w 1811 roku, ciemną nocą wybuchł na zamku pożar, akurat w tej części zamku, w której spała hrabina. Gdy obudziła ją bliskość ognia, zdała sobie sprawę, że na ratunek już za późno. Jej przerażony wzrok spoczął na wiszącym na ścianie portrecie rodzinnym, obok którego zarysował się ledwie widoczny przycisk. Otwarł on tajemne przejście. Chwyciła koszyczek z kaczką i ruszyła do podziemi. Szła ciemnymi korytarzami, trawiona gorączką, postanowiła więc ukryć w tunelu kaczkę z klejnotami. Mdlejąc kilka razy, udało jej się dotrzeć do ludzi, ci jednak nie zdołali jej uratować. W zaświaty zabrała tajemnicę o złotej kaczce. (Źródło informacji: https://www.polskieszlaki.pl )
Spacerując po zamkowym dziedzińcu dotarliśmy do katowni – miejsca tortur
Poniżej klatka hańby i przyrząd, którego nazwy nie znam.
No i powiało grozą
Całość pierwotnego założenia zamku znajduje się dziś pod ziemią. Prace archeologiczne pozwoliły stwierdzić, że do pierwszej murowanej budowli należy środkowa część bramy wjazdowej. Również czterokondygnacyjna baszta u podstawy czworoboczna, powyżej ośmioboczna stoi na swoim pierwotnym miejscu, kryjąc pod sobą głębokie lochy. Za czasów Colonna powstały dwie boczne flankujące wjazd wieże. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org/ )
Budynek od północnej strony muru obronnego był w XVII w. stajnią, o czym świadczyły zachowane ozdobne żłoby końskie w formie wnęk; w XVIII w. zamieniony został na oranżerię. (Źródło informacji: https://pl.wikipedia.org/ )
Na kolejnym zdjęciu baszta zamkowa, którą można zwiedzać i z której można podziwiać okolicę
Organizowane są w niej liczne wystawy, koncerty, wernisaże i warsztaty, a na dziedzicu zamkowym – imprezy plenerowe. Jedną z najliczniej odwiedzanych imprez są Brewerie Toszeckie, wydarzenie nawiązujące do historii zamku, prezentujące historyczne inscenizacje oraz pokazy walk rycerskich pieszych i konnych.
W podziemiach przygotowano inscenizację średniowiecznego jarmarku, wystawę o dawnych zawodach oraz odtworzono lochy. Na pierwszym piętrze można poznać historię zamku w Toszku i samego miasta. Idąc wyżej zaglądamy do galerii. Trzecie piętro ukazuje zaś makietę zamku i jego świetność z XVII stulecia. Na szczycie organizuje się wystawy czasowe, a dodatkowo z okien wieży można podziwiać okolicę. Warto więc zwiedzić basztę
Kalendarium wydarzeń, godziny otwarcia i aktualny cennik zwiedzania baszty na stronie:
https://www.zamektoszek.eu/
Wstęp na dziedziniec zamku jest bezpłatny.
Na zwiedzających w budynku bramnym czeka kawiarnia „Colonna”, w której można zrelaksować się przy kawie i słodkościach, a także zakupić pamiątki
Godziny otwarcia kawiarni:
Wtorek-piątek 10.00-18.00
Sobota, niedziele i święta 11.00-19.00
Odpoczynek w kawiarni przy pysznym deserze lodowym to jak dla mnie najlepsze zakończenie zwiedzania zamku w Toszku Polecam
Moim zdaniem Toszek to ciekawy punkt na mapie województwa śląskiego i miasto, które warto odwiedzić.
Po zwiedzaniu zamku można przespacerować się na pobliski rynek
Przy Rynku w Toszku wzrok przyciąga Ratusz z 1836 roku. Jest to budowla wzniesiona w stylu klasycystycznym, z monumentalną fasadą z parą narożnikowych wież. W centralnej części Rynku stoi kolumna z postacią św. Jana Nepomucena oraz ciekawa fontanna. Wokół Rynku znajdują się budynki z XIX i początku XX wieku.
Przez miasto przebiegają szlaki turystyczne:
Szlak Powstańców Śląskich
Szlak turystyczny żółty – Szlak Okrężny Wokół Gliwic
Droga św. Jakuba Via Regia
I ostatni już kadr z Toszka
Staw ten znajduje się u podnóża zamku, przy ul. Strzeleckiej. Zasilany jest wodą Toszeckiego Potoku (prawy dopływ Kłodnicy).
Niedaleko Toszka znajdują się Pyskowice – miasto, które też warto odwiedzić i ku zachęcie na koniec wpisu pokażę
Najważniejsze zabytki usytuowane są w obrębie rynku, czyli starego miasta. Zachowany został średniowieczny układ urbanistyczny starego miasta. Można tu zobaczyć zabytkowe budynki z XVIII i XIX w., zabytkową fontannę, pochodzący z 1822 r. Ratusz (obecnie Muzeum Miejskie), Kolumnę Maryjną oraz piękne dekoracje kwiatowe
Poniżej w zbliżeniu zabytkowa fontanna na rynku w Pyskowicach
Pyskowice są jednym z najstarszych miast Górnego Śląska. Do najciekawszych zabytków miasta należą też:
Kościół Świętego Mikołaja – kościół z XIX w.
Kościół Świętego Stanisława – kościół cmentarny z 1865–1868 r.
Kościół Ewangelicko-Augsburski Apostołów Piotra i Pawła – kościół z 1879 r.
Droga krzyżowa – 14 stacji drogi krzyżowej z XVIII w.
Cmentarz żydowski – kirkut z 1830 r.
Skansen Kolejowy – skansen Towarzystwa Ochrony Zabytków Kolejnictwa.
Poznając Górny Śląsk z pewnością warto odwiedzić Toszek, a także zawitać do Pyskowic
POZDROWIONKA jeszcze wakacyjne